ÇİFTÇİ MALLARI KORUMA

• Çiftçi Malları Koruma Kanunu Hakkında Öneri ve Talepler

• Çiftçi Malları Koruma Meclisi Başkanlığından Emekliye ayılan Erdem ALTINOK' un Babası Vefat etmiştir.

• Seferihisar ÇMK ve Çiftçilerimizin Sorunlara Yönelik Toplantılar Düzenlenecektir.

• Çiftçi Malları Koruma Meclisi Sorunlarına Yönelik Toplantı duyurusu

• Çiftçi Malları Koruma Seçim Sonuçları Meclis Kararı

Tüm Duyurular

2481

AMME ALACAKLARININ TAHSÄ°L USULÜ

HAKKINDA KANUN

          Kanun Numarası          : 6183

          Kabul Tarihi                 : 21/7/1953

          Yayımlandığı R.Gazete   : Tarih : 28/7/1953   Sayı : 8469

          Yayımlandığı Düstur    : Tertip : 3   Cilt : 34   Sayfa : 1658

BÄ°RÄ°NCÄ° KISIM

Genel Esaslar

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Kanunun ÅŸümulü, terimler, vazifeliler ve salahiyetliler

             Kanunun ÅŸümulü:

             Madde 1 – Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doÄŸanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diÄŸer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur.

             Türk Ceza Kanununun para cezalarının tahsil ÅŸekli ve hapse tahvili hakkındaki hükümleri mahfuzdur.

             Tahsili, Tahsili Emval Kanununa atfedilen alacaklar:

             Madde 2 – Muhtelif kanunlarda Tahsili Emval Kanununa göre tahsil edileceÄŸi bildirilen her çeÅŸit alacaklar hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.

             Kanundaki terimler:

             Madde 3 – Bu kanundaki amme alacağı terimi:

             1 inci ve 2 nci maddeler ÅŸümulüne giren alacakları,

             Amme borçlusu veya borçlu terimi:

             Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi ÅŸahısları ve bunların kanuni temsilci veya mirasçılarını ve vergi mükelleflerini, vergi sorumlusunu, kefili ve yabancı ÅŸahıs ve kurumlar temsilcilerini,

2482

             Alacaklı amme idaresi terimi:

             Devleti, vilayet hususi idarelerini ve belediyeleri,

             Tahsil dairesi terimi:

             Alacaklı amme idaresinin bu kanunu tatbik etmekle vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurlarını,

             Yalnızca mal olarak geçen terim:

             Menkul, gayrimenkul "gemiler dahil" mallarla, her çeÅŸit hak ve alacakları,

             Para cezaları terimi:

             Adli ve idari para cezalarını, ⁽¹⁾

             (Ek: 4/6/2008-5766/1 md.) Tahsil edilemeyen amme alacağı terimi:

             Amme borçlusunun bu Kanun hükümlerine göre yapılan mal varlığı araÅŸtırması sonucunda haczi kabil herhangi bir mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal varlığının satılarak paraya çevrilmesine raÄŸmen satış bedelinin amme alacağını karşılamaması gibi nedenlerle tahsil edilemeyen amme alacaklarını,

             (Ek: 4/6/2008-5766/1 md.) Tahsil edilemeyeceÄŸi anlaşılan amme alacağı terimi:

             Amme borçlusunun haczedilen mal varlığına bu Kanun hükümlerine göre biçilen deÄŸerlerin amme alacağını karşılayamayacağının veya hakkında iflas kararı verilen amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas masasından tahsil edilemeyeceÄŸinin anlaşılması gibi nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen takip muamelelerinin herhangi bir aÅŸamasında amme borçlusundan tahsil edilemeyeceÄŸi ortaya çıkan amme alacaklarını,

             Takibat giderleri terimi:

             Cebri icradan mütevellit muameleler sırasında yapılan zor kullanma, ilan, haciz, nakil ve muhafaza giderleri gibi her türlü giderleri, ifade eder.

             Salahiyetliler ve mesuliyetleri:

             Madde 4 – Amme idarelerinin bu kanunu tatbika salahiyetli memurlarının vazifelerini teÅŸkilat ve vazife kanunları veya bu konu ile ilgili diÄŸer kanun veya nizamname ve talimatnameler, mesuliyetlerini de; mesuliyeti tesis eden kanunlar tayin eder.

             Takibata salahiyetli tahsil dairesi:

             Madde 5 – Takibat, alacaklı amme idaresinin mahalli tahsil dairesince yapılır.

             Borçlu veya malları baÅŸka mahallerde bulunduÄŸu takdirde, tahsil dairesi borçlunun veya mallarının bulunduÄŸu mahalde yapılacak takipleri o mahaldeki aynı neviden amme idaresinin tahsil dairelerine niyabeten yaptırır.

             Yardım mecburiyeti:

             Madde 6 – Tahsil dairelerince bu kanuna göre yapılan tebliÄŸ ve verilen emirleri derhal yapmaya ve neticesini geciktirmeksizin tahsil dairesine bildirmeye alakadarlar mecburdurlar.

             Makbul bir özre dayanmadan bu mecburiyeti ifa etmiyenler hakkında Cumhuriyet Savcılığınca umumi hükümlere göre doÄŸrudan doÄŸruya takibat yapılır.

             Borçlunun ölümü:

             Madde 7 – Borçlunun ölümü halinde, mirası reddetmemiÅŸ mirasçılar hakkında da bu kanun hükümleri tatbik edilir. Borçlunun ölümünden evvel baÅŸlamış olan muamelelere devam olunur. Terekenin bir mahkeme veya iflas dairesi tarafından tasfiyesini gerektiren haller bu hükmün dışındadır.

             Mirasın tutulan defter mucibince kabulü halinde, mirasçı, deftere kaydedilmemiÅŸ olsa dahi amme alacağından mirastan kendisine düÅŸen miktar ile mesuldür.

             Defter tutma muamelesinin devamı müddetince satış yapılamaz.

             TebliÄŸler ve müddetlerin hesaplanması:

             Madde 8 – Hilafına bir hüküm bulunmadıkça bu kanunda yazılı müddetlerin hesaplanmasında ve tebliÄŸlerin yapılmasında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur.

––––––––––––––––

(1) 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle; burada yer alan "Amme, tazminat, inzıbati mahiyette olsun olmasın bütün para cezalarını" ibaresi "Adli ve idari para cezalarını" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2483

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Amme alacaklarının korunması

I – Teminat hükümleri

             Teminat isteme:

             Madde 9 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 26/11/1980 - 2347/1 md.) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesi uyarınca vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren haller ile 359 uncu maddesinde sayılan hallere temas eden bir amme alacağının salınması için gerekli muamelelere baÅŸlanmış olduÄŸu takdirde vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplara göre belirtilen miktar üzerinden tahsil dairelerince teminat istenir.⁽¹⁾

             Türkiye'de ikametgahı bulunmıyan amme borçlusunun durumu amme alacağının tahsilinin tehlikede olduÄŸunu gösteriyorsa, tahsil dairesi kendisinden teminat istiyebilir.

             Teminat ve deÄŸerlenmesi:

             Madde 10 – Teminat olarak ÅŸunlar kabul edilir:

             1. Para,

2. (DeÄŸiÅŸik: 17/9/2004 – 5234/7 md.) Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektupları,

3. (DeÄŸiÅŸik: 17/9/2004 – 5234/7 md.) Hazine MüsteÅŸarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dahil edilerek ihraç edilmiÅŸ ise bu iÅŸlemlerde anaparaya tekabül eden satış deÄŸerleri esas alınır.),

             4. Hükümetçe belli edilecek Milli esham ve tahvilat "Bu esham ve tahvilat, teminatın kabul edilmesine en yakın borsa cetvelleri üzerinden % 15 noksaniyle deÄŸerlendirilir.",

             5. (DeÄŸiÅŸik: 13/6/1963 - 251/1 md.) Ä°lgililer veya ilgililer lehine üçüncü ÅŸahıslar tarafından gösterilen ve alacaklı amme idaresince haciz varakasına müsteniden haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar.

             Teminat sonradan tamamen veya kısmen deÄŸerini kaybeder veya borç miktarı artarsa, teminatın tamamlanması veya yerine baÅŸka teminat gösterilmesi istenir.

             Borçlu verdiÄŸi teminatı kısmen veya tamamen aynı deÄŸerde baÅŸkalariyle deÄŸiÅŸtirebilir.

             Åžahsi kefalet:

             Madde 11 – 10 uncu maddeye göre teminat saÄŸlıyamıyanlar muteber bir ÅŸahsı müteselsil kefil ve müÅŸterek müteselsil borçlu gösterebilirler.

             Åžahsi kefalet tesbit edilecek ÅŸartlara uygun olarak noterden tasdikli mukavele ile tesis olunur.

             Åžahsi kefaleti ve gösterilen ÅŸahsı kabul edip etmemekte alacaklı tahsil dairesi muhtardır.

             Amme alacağını ödiyen kefile buna dair bir belge verilir.

             Teminat hükmünde olan eÅŸya:

             Madde 12 – Bar, otel, han, pansiyon, çalgılı yerler, sinemalar, oyun ve dans yerleri, birahane, meyhane, genel evler içerisinde bulunan eÅŸya ve malzeme 2004 sayılı Ä°cra ve Ä°flas Kanununun 270, 271 inci maddeleri hükümleri mahfuz kalmak ÅŸartiyle bu müesseselerin iÅŸletilmesinden doÄŸan amme borçlarına karşı teminat hükmündedir.

             Noterden tasdikli icar mukavelesinde gayrimenkul sahibinin demirbaşı olarak kayıtlı eÅŸya ve malzemesi ile otel, han ve pansiyonlardaki misafir ve kiracıların kendilerine ait eÅŸyaları bu hükümden hariçtir.

——————————

(1)    Bu maddede yer alan "Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinde sayılan kaçakçılık halleriyle mükerrer 347 nci maddesinin 1 numaralı bendinde belirtilen..." ibaresi 22/7/1998 tarih ve 4369 sayılı Kanunun 81. maddesiyle "213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesi uyarınca vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren haller ile 359 uncu maddesinde sayılan..." olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2484

             Üçüncü ÅŸahısların Medeni Kanunun 688 ve Borçlar Kanununun 222 nci maddelerine müsteniden yapacakları istihkak iddiaları mahfuz kalmak ÅŸartiyle, bu yerlerdeki mallar üzerindeki istihkak iddiaları alacaklı amme idaresinin bu teminat hakkını ihlal etmez.

II – Ä°htiyati haciz

             Ä°htiyati haciz:

             Madde 13 – Ä°htiyati haciz aÅŸağıdaki hallerden herhangi birinin mevcudiyeti takdirinde hiçbir müddetle mukayyet olmaksızın alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memurunun karariyle, haczin ne suretle yapılacağına dair olan hükümlere göre, derhal tatbik olunur:

             1. 9 uncu madde gereÄŸince teminat istenmesini mucip haller mevcut ise,

             2. Borçlunun belli ikametgahı yoksa,

             3. Borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa,

             4. Borçludan teminat gösterilmesi istendiÄŸi halde belli müddette teminat veya kefil göstermemiÅŸ yahut ÅŸahsi kefalet teklifi veya gösterdiÄŸi kefil kabul edilmemiÅŸse,

             5. Mal bildirimine çaÄŸrılan borçlu belli müddet içinde mal bildiriminde bulunmamış veya noksan bildirimde bulunmuÅŸsa,

             6. Hüküm sadır olmuÅŸ bulunsun bulunmasın para cezasını müstelzim fiil dolayısiyle amme davası açılmış ise,

             7. Ä°ptali istenen muamele ve tasarrufun mevzuunu teÅŸkil eden mallar, bu mallar elden çıkarılmışsa elden çıkaranın diÄŸer malları hakkında uygulanmak üzere, bu kanunun 27, 29, 30 uncu maddelerinin tatbikını icabettiren haller varsa.

             Ä°htiyati hacizde borçlu tarafından gösterilecek teminat:

             Madde 14 – Ä°htiyaten haczolunan mallar istenildiÄŸi zaman para veya ayın olarak verilmek ve bu hususu temin için malların kıymetleri depo edilmek yahut  tahsil dairesinin bulunduÄŸu mahalde ikametgah sahibi bir ÅŸahıs müteselsil kefil gösterilmek ÅŸartiyle borçluya ve mal üçüncü ÅŸahıs yedinde haczolunmuÅŸsa bir taahhüt senedi alınarak kendisine bırakılabilir.

             Ä°htiyati hacze itiraz:

             Madde 15 – Haklarında ihtiyati haciz tatbik olunanlar haczin tatbikı, gıyapta yapılan hacizlerde haczin tebliÄŸi tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz iÅŸlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde ihtiyati haciz sebebine itiraz edebilirler.

             Ä°tirazın ÅŸekli ve incelenmesi hususunda Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur. Bu ihtilaflar itiraz komisyonlarınca diÄŸer iÅŸlere takdimen incelenir ve karara baÄŸlanır. Ä°tiraz komisyonlarının bu konuda verecekleri kararlar kesindir.

             Ä°htiyati haczin kaldırılması:

             Madde 16 – Borçlu, 10 uncu maddenin 5 inci bendinde yazılı menkul mallar hariç olmak üzere, mezkür maddeye göre teminat gösterdiÄŸi takdirde ihtiyati haciz, haczi koyan merci tarafından kaldırılır.

2485

III - Ä°htiyati tahakkuk

             Ä°htiyati tahakkuk:

             Madde 17 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 26/11/1980 - 2347/2 md.) AÅŸağıdaki hallerden birinin bulunması takdirinde vergi dairesi müdürünün (5345 sayılı Kanun uyarınca vergi dairesi yetkisini haiz olarak kurulan ve faaliyete geçen vergi dairesi baÅŸkanlıklarında, ilgili grup müdürünün ve/veya müdürün) yazılı talebi üzerine defterdar ve/veya vergi dairesi baÅŸkanı, mükellefin henüz tahakkuk etmemiÅŸ vergi ve resimlerinden Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilecek olanlarla bunların zam ve cezalarının derhal tahakkuk ettirilmesi hususunda yazılı emir verebilir.⁽¹⁾

             Vergi dairesi müdürü (5345 sayılı Kanun uyarınca vergi dairesi yetkisini haiz olarak kurulan ve faaliyete geçen vergi dairesi baÅŸkanlıklarında, ilgili grup müdürü ve/veya müdür) bu emri derhal tatbik eder:⁽¹⁾

             1. 13 üncü maddenin 1, 2, 3 ve 5 inci bentlerinde yazılı ihtiyati haciz sebeplerinden birisi mevcut ise,

             2. Mükellef hakkında 110 uncu madde gereÄŸince takibata giriÅŸilmiÅŸse,

             3. TeÅŸebbüsün muvazaalı olduÄŸu ve hakikatte baÅŸkasına aidiyeti hakkında deliller elde edilmiÅŸse.

             Ä°htiyati tahakkukun neticeleri:

             Madde 18 – Hakkında 17 nci madde gereÄŸince muamele yapılan mükellefin mezkür maddede yazılı vergi, resim ve cezalarından matrahı belli olanlar, itirazlı olsun olmasın, hesap edilen miktar üzerinden derhal tahakkuk ettirilir.

             GeçmiÅŸ yıllara ve cereyan etmekte olan yılın geçen aylarına ait matrahı henüz belli olmıyan ve 17 nci maddede sayılan vergi, resim ve cezaları geçici olarak ve harici karinelere göre takdir yolu ile tesbit ettirilen matrahlar üzerinden hesaplanır. Bu suretle hesap olunan vergi, resim ve bunların zam ve cezaları derhal tahakkuk ettirilir.

             Bu esasa göre tahakkuk eden vergi ve resimler ve bunların zam ve cezaları kanunlarına göre ödeme zamanları gelmeden tahsil olunmaz. Ancak bunlar için derhal ihtiyati haciz tatbik olunur. 17 nci maddenin 3 üncü bendine giren hallerde ihtiyati haciz muvazaalı teÅŸebbüsten vergi ve resim bakımından faydalananların malları hakkında tatbik olunur.

             Bu maddedeki geçici takdirler, takdir komisyonları tarafından, talep tarihinden itibaren azami bir hafta içinde yapılır.

             Ä°htiyati tahakkukun düzeltilmesi:

             Madde 19 – Alacağın hususi kanununa göre tahakkukundan sonra, ihtiyati tahakkukla hususi kanununa müstenit tahakkuk arasındaki fark, hususi kanununa müstenit tahakkuka göre düzeltilir.

             Bu düzeltmenin yapılabilmesi için beyannameye müstenit tarhiyatta verilen beyannamenin tetkik edilerek kabul edilmiÅŸ olması, itirazlı tarhiyatta kesinleÅŸmenin vukuu, Devlet Åžûrasına müracaat edilmiÅŸ olan hallerde Devlet Åžûrasından nihai bir kararın çıkmış olması lazımdır.

             Ä°htiyati tahakkuk mevzuu olan devre beyannamesinin, verildiÄŸi tarihten itibaren en geç iki ay içinde tetkikı mecburidir. Bu müddet içinde tetkik yapılmadığı takdirde, bu sebeple düzeltme geciktirilmez.

             Ä°htiyati tahakkuka itiraz:

             Madde 20 – Haklarında ihtiyati tahakkuk üzerine ihtiyati haciz tatbik olunanlar ihtiyati tahakkuk sebeplerine ve miktarına 15 inci madde gereÄŸince itirazda bulunabilirler.

_____________________

(1) 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle birinci fıkrada yer alan "vergi dairesi müdürünün yazılı isteÄŸi üzerine defterdar," ibaresi "vergi dairesi müdürünün (5345 sayılı Kanun uyarınca vergi dairesi yetkisini haiz olarak kurulan ve faaliyete geçen vergi dairesi baÅŸkanlıklarında, ilgili grup müdürünün ve/veya müdürün) yazılı talebi üzerine defterdar ve/veya vergi dairesi baÅŸkanı," ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ, ikinci fıkrada yer alan "müdürü" ibaresinden sonra gelmek üzere "(5345 sayılı Kanun uyarınca vergi dairesi yetkisini haiz olarak kurulan ve faaliyete geçen vergi dairesi baÅŸkanlıklarında, ilgili grup müdürü ve/veya müdür)" ibaresi eklenmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2486

IV - DiÄŸer korunma hükümleri

             Amme alacaklarında rüçhan hakkı:

             Madde 21 – Üçüncü ÅŸahıslar tarafından haczedilen mallar paraya çevrilmeden evvel o mal üzerine amme alacağı için de haciz konulursa bu alacak da hacze iÅŸtirak eder ve aralarında satış bedeli garameten taksim olunur. (Ek hüküm: 30/3/2006 – 5479/4 md.) Genel bütçeye gelir kaydedilen vergi, resim, harç ile vergi cezaları ve bunlara baÄŸlı zam ve faizler için tatbik edilen hacizlerde 2004 sayılı Ä°cra ve Ä°flas Kanununun 268 inci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi hükmü uygulanmaz.

             Rehinli alacaklıların hakları mahfuzdur. Ancak, gümrük resmi, bina ve arazi vergisi gibi eÅŸya ve gayrimenkulün aynından doÄŸan amme alacakları o eÅŸya ve gayrimenkul bedelinden tahsilinde rehinli alacaklardan evvel gelir.

             (DeÄŸiÅŸik son fıkra: 30/3/2006 – 5479/4 md.) Borçlunun iflası, mirasın reddi ve terekenin resmi tasfiyeye tabi tutulması hallerinde amme alacakları imtiyazlı alacak olarak 2004 sayılı Ä°cra ve Ä°flas Kanununun 206 ncı maddesinin üçüncü sırasında, bu sıranın önceliÄŸini alan alacaklar da dahil olmak üzere tüm imtiyazlı alacaklar ile birlikte iÅŸleme tabi tutulur.

             Amme alacaklarını kesip ödemek mecburiyetinde olanlar:

             Madde 22 – Amme alacağını borçlusundan kesip tahsil dairesine ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi ÅŸahıslar, bu vazifelerini kanunlarında veya bu kanunda belli edilen zamanlarda yerine getirmedikleri takdirde, ödenmiyen alacak bu hakiki ve hükmi ÅŸahıslardan bu kanun hükümlerine göre tahsil olunur.

Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak iÅŸlemler ile iÅŸlem yapanların sorumlulukları:

             Madde 22/A – (Ek: 4/6/2008-5766/2 md.)

             4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu Ä°hale Kanunu kapsamına giren kurumların bu Kanun kapsamında hak sahiplerine yapacakları ödemeler ile kanun, kararname ve diÄŸer mevzuatla nakdi olarak saÄŸlanan Devlet yardımları, teÅŸvikler ve destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde ve 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli tarifelerde yer alan ticaret sicil harçlarından kayıt ve tescil harçları, noter harçlarından senet, mukavelename ve kağıtlardan alınan harçlar, tapu ve kadastro harçlarından tapu iÅŸlemlerine iliÅŸkin alınan harçlar, gemi ve liman harçları ile diploma harçları hariç olmak üzere (8) sayılı tarifeye konu harçlar ve trafik harçlarına mevzu iÅŸlemler ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan bina inÅŸaat harcı ve yapı kullanma izin harcına mevzu iÅŸlemlerde; Maliye Bakanlığına baÄŸlı tahsil dairelerine vadesi geçmiÅŸ borcun bulunmadığına iliÅŸkin belge aranılması zorunluluÄŸu getirmeye, bu kapsama girecek amme alacaklarını tür, tutar ve iÅŸlemler itibarıyla topluca veya ayrı ayrı tespit etmeye, zorunluluk getirilen iÅŸlemlerde hangi hallerde bu zorunluluÄŸun aranılmayacağını ve maddenin uygulamasına iliÅŸkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

             Takibata selahiyetli tahsil dairesince, bu madde kapsamında getirilen zorunluluÄŸa raÄŸmen borcun olmadığına dair belgeyi aramaksızın iÅŸlem tesis eden kurum ve kuruluÅŸlara ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir. Ä°dari para cezası, ilgilisine tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Ä°dari para cezasına karşı tebliÄŸ tarihini takip eden otuz gün içinde idare mahkemesinde dava açılabilir.

2486-1

             Tahsil edilen amme alacaklarından yapılacak reddiyat sebebiyle mahsuplar:

             Madde 23 – Tahsil edilip de kanuni sebeplerle reddi icabeden amme alacakları, istihkak sahiplerinin reddiyatı yapacak olan amme idaresine olan muaccel borçlarına mahsup edilmek suretiyle reddolunur.

             Umumi bütçeden reddedilen paralar arasında hususi idarelerle belediyelere ait olan kısımları ret ve mahsup olunduÄŸu senede bu idareler nam ve hesabına ayrılacak hisselerden Hazinece tevkif ve mahsup olunur.

             Ä°ptal davası açılması:

             Madde 24 – Amme borçlusunun bu kanunun 27, 28, 29 ve 30 uncu maddelerinde yazılı tasarruf ve muamelelerinin iptali için umumi mahkemelerde dava açılır ve bu davalara diÄŸer iÅŸlere takdimen umumi hükümlere göre bakılır.

             Ä°ptal talebinde muhatap:

             Madde 25 – Ä°ptal borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimselerle, bunların mirasçılarına ve suiniyet sahibi diÄŸer üçüncü ÅŸahıslara karşı istenir.

             Hükümsüz sayılmada zamanaşımı:

             Madde 26 – 27, 28, 29 ve 30 uncu maddelerde sözü geçen tasarrufların vukuu tarihinden beÅŸ yıl geçtikten sonra mezkür maddelere istinaden dava açılamaz.

             Ä°vazsız tasarrufların hükümsüzlüÄŸü:

             Madde 27 – Amme alacağını ödememiÅŸ borçlulardan, müddetinde veya hapsen tazyikına raÄŸmen mal beyanında bulunmıyanlarla, malı bulunmadığını bildiren veyahut beyan ettiÄŸi malların borcuna kifayetsizliÄŸi anlaşılanların ödeme müddetinin baÅŸladığı tarihten geriye doÄŸru iki yıl içinde veya ödeme müddetinin baÅŸlamasından sonra yaptıkları bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar hükümsüzdür.

             Bağışlama sayılan tasarruflar:

             Madde 28 – Yirmi yedinci maddenin tatbikı bakımından aÅŸağıdaki tasarruflar bağışlama hükmündedir:

2487

             1. Üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan hısımlariyle, eÅŸler ve ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) sıhri hısımlar arasında yapılan ivazlı tasarruflar,

             2. Kendi verdiÄŸi malın, aktin yapıldığı sıradaki deÄŸerine göre borçlunun ivaz olarak pek aÅŸağı bir fiyat kabul ettiÄŸi akitler,

             3. Borçlunun kendisine yahut üçüncü bir ÅŸahıs menfaatine kaydı hayat ÅŸartiyle irat ve intifa hakkı tesis ettiÄŸi akitler.

             Hükümsüz sayılan diÄŸer tasarruflar:

             Madde 29 – Amme alacağını ödemiyen borçlulardan müddetinde veya hapsen tazyikına raÄŸmen mal beyanında bulunmıyanlarla, malı bulunmadığını bildiren veyahut beyan ettiÄŸi malların borcuna kifayetsizliÄŸi anlaşılanların ödeme müddetinin baÅŸladığı tarihten geriye doÄŸru iki yıl içinde veya ödeme müddetinin baÅŸlamasından sonra yaptıkları tasarruflardan aÅŸağıda belirtilenler hükümsüzdür:

             1. Borçlunun teminat göstermeyi evvelce taahhüt etmiÅŸ olduÄŸu haller müstesna olmak üzere borçlu tarafından mevcut bir borcu temin için yapılan rehinler,

             2. Borca karşılık para veya mütat ödeme vasıtalarından gayrı bir suretle yapılan ödemeler,                                                              

             3. Vadesi gelmemiÅŸ bir borç için yapılan ödemeler.

             Amme alacağının tahsiline imkan bırakmamak maksadiyle yapılan tasarruflar:

             Madde 30 – Borçlunun malı bulunmadığı veya borca yetmediÄŸi takdirde amme alacağının bir kısmının veya tamamının tahsiline imkan bırakmamak maksadiyle borçlu tarafından yapılan bir taraflı muamelelerle borçlunun maksadını bilen veya bilmesi lazımgelen kimselerle yapılan bütün muameleler tarihleri ne olursa olsun hükümsüzdür.

             Üçüncü ÅŸahısların hakları ve mecburiyetleri:

             Madde 31 – 27, 28, 29 ve 30 uncu maddelerde sözü edilen tasarruf ve muamelelerden faydalananlar elde ettiklerini, elden çıkarmışlarsa takdir edilecek bedelini vermeye bu kanun hükümleri dairesinde vermeye mecburdurlar. Bunlar karşılık olarak verdikleri ÅŸeyden dolayı alacaklı amme idaresinden bir talepte bulunamazlar.

             Tasfiye halinde vazifeliler:

             Madde 32 – Hükmi ÅŸahısların tasfiyesinde bunların borçlu bulundukları amme alacaklarını ödeme ve bu kanun hükümlerinin tatbikıyla ilgili vecibeleri tasfiye memurlarına, hükmi ÅŸahsiyeti olmıyan ortaklıklarla yabancı kurumların Türkiye'deki ÅŸube, ajans ve mümessilliklerinin tasfiyesinde bunların vecibeleri tasfiyeyi yürütenlere geçer.

             Tasfiye halinde mesuliyet:

             Madde 33 – Tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler, tasfiyenin baÅŸladığını üç gün içinde ilgili tahsil dairelerine bildirmek mecburiyetindedirler.

             Tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler, amme idarelerinin her türlü alacaklarını ödemeden veya ödemek üzere ayırmadan önce tasfiye sonucunda elde edileni dağıtamazlar veya bunlar üzerinde her hangi bir ÅŸekilde tasarrufta bulunamazlar. Aksi halde tahakkuk etmiÅŸ ve edecek amme alacaklarından tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler ÅŸahsan ve müteselsilen mesul olurlar. Bu mesuliyet yapılan tasarrufların ifade ettiÄŸi para miktarını geçemez.

             Bunların ödedikleri borçlar için amme alacağı ödenmeden kendilerine dağıtım yapılmış olanlara rücu hakları mahfuzdur.

             Ortaklığın feshini isteme:

             Madde 34 – Borçluya ait mal bulunmadığı veya amme alacağını karşılamaya yetmediÄŸi yahut borçlu veya ortaklık tarafından bu kanuna göre teminat gösterilmediÄŸi takdirde, borçlunun sermayesi eshama münkasim olmıyan ortaklıklardaki hisselerinden amme alacağının tahsili için genel hükümler dairesinde ortaklığın feshi istenebilir.

             Sermayesi eshama münkasim komandit ÅŸirketlerinin komandite ÅŸeriklerinin borçları için bu madde hükmü mezkür ÅŸirketler hakkında da tatbik olunur.

2488

             Limited ÅŸirketlerin amme borçları ⁽¹⁾⁽²⁾

             Madde 35 – (DeÄŸiÅŸik: 22/7/1998 – 4369/ 21 md.)

             Limited ÅŸirket ortakları, ÅŸirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceÄŸi anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doÄŸrudan doÄŸruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereÄŸince takibe tabi tutulurlar.

(Ek fıkra: 4/6/2008-5766/3 md.) Ortağın ÅŸirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan ÅŸahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.

(Ek fıkra: 4/6/2008-5766/3 md.) Amme alacağının doÄŸduÄŸu ve ödenmesi gerektiÄŸi zamanlarda pay sahiplerinin farklı ÅŸahıslar olmaları halinde bu ÅŸahıslar, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.

             Kanuni Temsilcilerin SorumluluÄŸu

             Mükerrer Madde 35 – (Ek: 25/5/1995 – 4108/11 md.)

             Tüzel kiÅŸilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kiÅŸiliÄŸi olmayan teÅŸekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceÄŸi anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin ve tüzel kiÅŸiliÄŸi olmayan teÅŸekkülü idare edenlerin ÅŸahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

             Bu madde hükmü, yabancı ÅŸahıs veya kurumların Türkiye’deki mümessilleri hakkında da uygulanır.

             Tüzel kiÅŸilerin tasfiye haline girmiÅŸ veya tasfiye edilmiÅŸ olmaları, kanuni temsilcilerin tasfiyeye giriÅŸ tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını kaldırmaz.

             Temsilciler, teÅŸekkülü idare edenler veya mümessiller, bu madde gereÄŸince ödedikleri tutarlar için asıl amme borçlusuna rücu edebilirler.

(Ek fıkra: 4/6/2008-5766/4 md.) Amme alacağının doÄŸduÄŸu ve ödenmesi gerektiÄŸi zamanlarda kanuni temsilci veya teÅŸekkülü idare edenlerin farklı ÅŸahıslar olmaları halinde bu ÅŸahıslar, amme alacağının ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulur.

(Ek fıkra: 4/6/2008-5766/4 md.) Kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan hükümler, bu maddede düzenlenen sorumluluÄŸu ortadan kaldırmaz.

             BirleÅŸme, devir, bölünme ve ÅŸekil deÄŸiÅŸtirme halleri: ⁽³⁾

             Madde 36 – (DeÄŸiÅŸik : 20/6/2001 -4684/24 md.)

             Bu Kanunun tatbiki bakımından;

             a) Ä°ki veya daha ziyade hükmî ÅŸahsın birleÅŸmesi halinde yeni kurulan hükmî ÅŸahıs,

             b) Devir halinde devir alan hükmî ÅŸahıs,

             c) Bölünme halinde bölünen hükmî ÅŸahsın varlıklarını devralan hükmî ÅŸahıslar,

             d) Åžekil deÄŸiÅŸtirme halinde yeni hükmî ÅŸahıs,

             BirleÅŸen, devir alınan, bölünen veya eski ÅŸekildeki hükmi ÅŸahıs ve ÅŸahısların yerine geçer.

––––––––––––––––

(1) Bu madde başlığı, 22/7/1998 tarih ve 4369 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

(2) 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle; bu maddede yer alan "ÅŸirketten tahsil imkanı bulunmayan" ibaresi "ÅŸirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceÄŸi anlaşılan" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

(3) Bu madde baÅŸlığı; “BirleÅŸme, devir ve ÅŸekil deÄŸiÅŸtirme halleri” iken, 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla metne iÅŸlendiÄŸi ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

2488-1

Yurt dışı çıkış tahdidi:

             Madde 36 /A – (Ek: 4/6/2008-5766/5 md.; Mülga: 13/2/2011-6111/165 md.)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ödeme

             Ödeme zamanı ve önce ödeme:

             Madde 37 – Amme alacakları hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödenir.

             Hususi kanunlarında ödeme zamanı tesbit edilmemiÅŸ amme alacakları Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliÄŸden itibaren bir ay içinde ödenir.

             Bu ödeme müddetinin son günü amme alacağının vadesi günüdür.

             Amme borçlusu isterse borcunu belli zamanlardan önce ödiyebilir.

             Taksitlerin zamanında ödenmemesi:

             Madde 38 – (Mülga: 22/7/1998 – 4369/82 md.)

             Ödeme yeri:

             Madde 39 – Hususi kanunlarında ödeme yeri gösterilmemiÅŸ amme alacakları, borçlunun ikametgahının bulunduÄŸu yer tahsil dairesine ödenir.

             Hususi  kanunlarında  ödeme  yeri  gösterilmiÅŸ  olsun  olmasın  borçlunun  alacaklı  tahsil dairesindeki  hesabı  bildirmek  ÅŸartiyle diÄŸer tahsil dairelerine de ödeme yapılabilir. Bu fıkra gereÄŸince yapılacak ödemeler tahsildarlara yapılamaz.⁽¹⁾

             Ödeme ÅŸekli, makbuz:

             Madde 40 – Ödeme, alacaklı tahsil dairesinin salahiyetli ve mesul memurları tarafından verilecek makbuz karşılığı yapılır.

             (Ek fıkra: 25/12/2003-5035/3 md.) Maliye Bakanlığı, ödemenin özel ödeme ÅŸekilleri kullanılmak suretiyle yapılması zorunluluÄŸunu getirmeye yetkilidir. Bu yetki; tahsil daireleri, amme alacağının türü, ödeme zamanı ve bulunduÄŸu safhalar itibarıyla topluca veya ayrı ayrı kullanılabilir.

             Makbuz karşılığı yapılmıyan ödemelerle salahiyetli ve mesul memurlardan baÅŸkalarına yapılan ödemeler amme alacağına mahsup edilemez.

             Amme alacaklarının tahsilinde kullanılan makbuzların ÅŸeklini ilgili amme idareleri tayin eder.

             Borçlular makbuzlarını amme alacağının tahsil zamanaşımı müddeti sonuna kadar saklamaya ve salahiyetli memurlarca istendiÄŸinde göstermeye mecburdurlar.

             Makbuzun borçluya posta ile gönderilmesi gerektiÄŸi hallerde posta masrafı alacaklı amme idaresine aittir.

             Hususi kanunlarındaki makbuz verilmesinden baÅŸka ÅŸekillerde yapılan tahsilata ait hükümler mahfuzdur.

___________________

(1) Bu fıkrada yer alan "bu yerin belediye sınırları dışındaki" ibaresi 31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle; "diğer" şeklinde değiştirilmiştir.

2489

             Hususi ödeme ÅŸekilleri:

             Madde 41 – Maliye Vekaletinin tayin edeceÄŸi yerlerde, nevileri mezkür Vekaletçe tesbit edilecek amme alacakları, bu Vekaletçe isimleri belirtilecek bankalar delaletiyle veya postaneler vasıta kılınmak suretiyle ödenebilir.

             Maliye Vekaleti bu madde gereÄŸince ödeme yapılmasını ihtiyar ettiÄŸi takdirde, ödemenin:

             1. Çizgili çek kullanılmak suretiyle,

             2. Mükellef hesabından aynı bankadaki ilgili vergi dairesi veya Merkez Bankası hesabına münakale suretiyle,

             3. Vergi dairelerinin veya Merkez Bankasının hesabı bulunan bankalara bu daireler hesabına ödeme suretiyle,

             4. Postaneler vasıta kılınmak suretiyle,

             5. (Ek: 30/7/2003-4962/2 md.) Banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanılmak suretiyle,

yapılmasını düzenlemeye salahiyetlidir.

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/1 md.; deÄŸiÅŸik: 24/3/1988 - 3418/34 md.) Bankalarca tahsil edilen veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken paraların T.C. Merkez Bankasına aktarılması süresi, tahsil edildikleri tarihten itibaren azami 7, kredi kartı ile yapılan ödemelerde, iÅŸlem tarihini takip edene günden itibaren azami 20, postaneler vasıta kılınmak suretiyle yapılan ödemelerde, yapılan ödemelerin ilgili vergi dairelerine intikal ettirilme süresi, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren azami 10 gündür.⁽¹⁾

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/1 md.; DeÄŸiÅŸik: 30/7/2003-4962/2 md.) Maliye Bakanlığı bu süreyi aÅŸmamak üzere alacak türleri ve/veya bankalar itibarıyla farklı süreler tayin etmeye yetkilidir.

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/1 md.; degiÅŸik: 24/3/1988 - 3418/34 md.) Bankalarca tahsil edilen veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken paralar süresinde T.C. Merkez Bankasına aktarılmadığı, postaneler vasıtasıyla yapılan ödemeler süresinde vergi dairelerine intikal ettirilmediÄŸi takdirde, sözkonusu amme alacağı, tahsilatı yapan bu kuruluÅŸlardan gecikme zammı tatbik edilmek suretiyle tahsil edilir.⁽¹⁾

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/1 md.; deÄŸiÅŸik: 24/3/1988 - 3418/34 md.) Tahsilatı yapan veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımından dolayı ödeme yapması gereken banka ÅŸube müdürleri, tahsil edilen paraların belirlenen sürelerde T.C. Merkez Bankasına aktarılmasından, postane veya posta çek merkezi müdürleri ise postane vasıta kılınarak yapılan ödemelerin belirlenen sürelerde ilgili vergi dairelerine intikal ettirilmesinden sorumludurlar.^{(1) (2)}

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/1 md.; DeÄŸiÅŸik: 24/3/1988 - 3418/34 md.; Ä°ptal:Ana. Mah.’nin 23/3/2004 tarihli ve E. 2001/119 , K. 2004/37 sayılı Kararı ile.)

––––––––––––––––––––

(1)   30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle;

      a) Üçüncü fıkraya, "veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken" ibaresi ve "kredi kartı ile yapılan ödemelerde, iÅŸlem tarihini takip eden günden itibaren azami 20,"; beÅŸinci fıkrasına "veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken"; altıncı fıkrasına "veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımından dolayı ödeme yapması gereken" ibareleri eklenmiÅŸ ve iÅŸlenmiÅŸtir.

      b) Dördüncü fıkrası “Maliye ve Gümrük Bakanlığı bu süreyi aÅŸmamak üzere bankalar itibariyle farklı süreler tayin etmeye yetkilidir.” iken metne iÅŸlendiÄŸi ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

(2) Bu fıkrada yer alan “postane ve posta çek merkezleri müdürleri” ile ilgili olarak 2/3/1950 tarihli ve 5584 sayılı Kanunun Mükerrer 66 ncı maddesine bakınız.

2490

                (Ek: 30/7/2003-4962/2 md.) Bankalar amme alacaklarının kredi kartı ile ödenmesi sırasında amme borçlusundan komisyon alabilirler. Maliye Bakanlığı, kredi kartı kullanılmak suretiyle yapılacak ödemelerde komisyon ödenmemesi için amme alacağının vade tarihinden (bu tarih dahil) azami 20 gün öncesine kadar belirlenecek bir sürede ödeme yapılması ÅŸartını getirmeye, ödemelerin; komisyonsuz veya komisyon karşılığı yapılma ÅŸekillerinden birini veya her ikisini birlikte kullandırmaya yetkilidir.

             Çekle veya münakale emri ile ödemeye ait hususi hükümler:

             Madde 42 – Çizgili çekle yapılan ödemeler Ticaret Kanunu hükümlerine tabidir, ancak:

             1. Amme alacağının ödenmesi için düzenlenen çek ilgili vergi dairesi adına, emre muharrer olmadığı kaydı ile ve bir banka üzerine çekilir. Alacağın teÅŸhisine yaramak ve Ticaret Kanununa aykırı olmamak üzere çek üzerine dercedilecek malümatı tesbit etmeye Maliye Vekaleti salahiyetlidir.

             2. Çek veya münakale emrinin veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar ile yapılan ödemenin herhangi bir sebeple tediye edilmemesi halinde amme alacaklısının borçluya karşı rücu hakkı mahfuzdur.⁽¹⁾

             2 numaralı fıkra gereÄŸince muamele yapıldığı takdirde çek veya münakale emrinin kabul edilmemesi keyfiyeti tevsik ve bu durum münakale istiyene, keÅŸideciye veya bunların temsilcilerine tebliÄŸ edilerek kabul edilmiyen çek iade olunur.

             Çeklerde tanzim tarihi:

             Madde 43 – (DeÄŸiÅŸik: 31/1/1984 - 2975/2 md.)

             Çekler tahsil dairesine, postaya veya bankaya verildiÄŸi tarihle veya en çok bir gün evvelki tarihle tanzim edilmiÅŸ olmalıdır. Daha eski tarihli çekler kabul edilmez.

             Hususi ödeme ÅŸekillerinde ödeme tarihi:

             Madde 44 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 25/5/1995 - 4108/12 md.) 41 inci maddeye göre yapılan ödemelerde çekin tahsil dairesine veya bankaya verildiÄŸi, paranın bankaya veya postaneye yatırıldığı, banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar ile yapılan ödemelerde iÅŸlemin kartla yapıldığı, münakale emri üzerine paranın tahsil dairesi hesabına geçtiÄŸi gün ödeme yapılmış sayılır.⁽¹⁾

             42 nci maddenin 2 numaralı fıkrası hükmü mahfuzdur.

             Vergi cüzdanları:

             Madde 45 – (DeÄŸiÅŸik: 31/1/1984 - 2975/4 md.)

             Vergi, resim gibi belli bir amme alacağı ile devamlı surette mükellef tutulanlar adına tahakkuk ettirilen amme alacakları ile bunlardan yapılan tahsilatı göstermek üzere vergi cüzdanları düzenlenir.

             Vergi cüzdanlarının fiyatını, ihtiva edeceÄŸi bilgileri, cüzdan almaya dair ÅŸekil ve esasları, hangi vergiler hakkında uygulanacağını, kimlere verileceÄŸini ve uygulama zamanını tespitte Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir. DiÄŸer amme idareleri, alacaklarının mahiyetine uygun olarak bu cüzdanların ÅŸeklinde ve kullanılış tarzında deÄŸiÅŸiklik yapabilirler.

             Vergi cüzdanı mükelleflere bedeli karşılığında verilir.

             Vergi cüzdanlarındaki her türlü bilgiler tahsil daireleri tarafından, tahsile dair kayıtlar ise tahsil daireleri, postaneler veya bankalar tarafından yazılır, imzalanır ve mühürlenir.

             Tahsil daireleri, bankalar ve postaneler tarafından vergi cüzdanlarına yapılan kayıtlar damga vergisinden muaftır.

             Ödemenin ispatı:

             Madde 46 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 31/1/1984 - 2975/5 md.) Amme alacağının ödendiÄŸi, selahiyetli ve mesul memurlar tarafından verilen makbuzlar ile tahsil daireleri, bankalar veya postaneler tarafından vergi cüzdanlarına yazılarak, imzalanıp mühürlenen tahsile ait kayıtlarla ispat olunabilir.

             42 nci maddenin 2 numaralı fıkrası hükmü mahfuzdur.

             Ödemenin mahsup edileceÄŸi alacaklar:

             Madde 47 – (DeÄŸiÅŸik: 22/7/1998 - 4369/22 md.)

             Amme alacağına karşılık rızaen yapılan ödemeler sırasıyla;  ödeme  süresi  baÅŸlamış  henüz  vadesi  geçmemiÅŸ,  içinde  bulunulan  takvim  yılı  sonunda  zaman  aşımına  uÄŸrayacak,  aynı  tarihte  zaman  aşımına uÄŸrayacak alacaklarda  her  birine orantılı  olarak,  vadesi önce gelen

_____________

(1) 30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, 42 nci maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan "Çek veya münakale emrinin" ibaresi, "Çek veya münakale emrinin veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar ile yapılan ödemenin" ÅŸeklinde; 44 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan" paranın bankaya veya postaneye yatırıldığı," ibaresi, "paranın bankaya veya postaneye yatırıldığı, banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar ile yapılan ödemelerde iÅŸlemin kartla yapıldığı," ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2491

ve teminatsız veya az teminatlı olana mahsup edilir. Ödemenin, alacak aslı ile fer'ilerinin tamamını karşılamaması halinde mahsup alacağın asıl ve fer'ilerine orantılı olarak yapılır.

             Amme alacağına karşılık cebren tahsil olunan paralar; önce parayı tahsil eden dairenin, artarsa aynı amme idaresinin takibe iÅŸtirak etmiÅŸ olan diÄŸer alacaklı tahsil dairelerinin takip konusu alacak aslı ve fer'ilerine orantılı olarak mahsup edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tecil, tehir, gecikme zammı

             Tecil:

             Madde 48 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 30/5/1985 - 3209/1 md.) Amme borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuÅŸ malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düÅŸürecekse, borçlu tarafından yazı ile istenmiÅŸ ve teminat gösterilmiÅŸ olmak ÅŸartıyla, alacaklı amme idaresince veya yetkili kılacağı makamlarca; amme alacağı 36 ayı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabilir. ⁽¹⁾

(Ek: 4/6/2008-5766/6 md.) Åžu kadar ki, amme borçlusunun alacaklı tahsil daireleri itibarıyla tecil edilen borçlarının toplamı ellibin Yeni Türk Lirasını (bu tutar dahil) aÅŸmadığı takdirde teminat ÅŸartı aranılmaz. Bu tutarın üzerindeki amme alacaklarının tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı ellibin Yeni Türk Lirasını aÅŸan kısmın yarısıdır. Bakanlar Kurulu; bu tutarı on katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, yeniden kanuni tutarına getirmeye ve alacaklı amme idareleri itibarıyla bu hadler arasında farklı tutar belirlemeye yetkilidir.

             (Ek: 31/1/1984 - 2975/6 md.) Borcunun tecilini talep eden ancak, talepleri uygun görülmeyerek reddedilen borçlular söz konusu borçlarını reddin tebliÄŸi tarihinden itibaren idarece 30 güne kadar verilebilecek ödeme süresi içinde ödedikleri takdirde bu amme alacağı ödendiÄŸi tarihe kadar faiz alınmak suretiyle tecil olunur.

             Tecil salahiyetini kullanacak ve bu salahiyeti devredecek olanlar, Devlete ait amme alacaklarında ilgili vekiller, vilayet hususi idarelerine ait amme alacaklarında valiler, belediyelere ait amme alacaklarında belediye reisleridir.

             (DeÄŸiÅŸik fıkra: 4/6/2008-5766/6 md.) Haciz yapılmışsa mahcuz mal, deÄŸeri tutarınca teminat yerine geçer. Tecil edilen amme alacakları ile ilgili olarak daha önce tatbik edilen ve borcun tamamını karşılayacak deÄŸerde olan hacizler, yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminat iade edilir. Ancak, mahcuz malların deÄŸeri tecil edilen borç tutarından az, zorunlu teminat tutarından fazla olması halinde, tatbik edilen hacizler, tecil ÅŸartlarına uygun olarak yapılan ödemeler neticesinde kalan tecilli borç tutarı mahcuz mal deÄŸerinin altına inmediÄŸi müddetçe kaldırılmaz. Tecilli borca karşılık alınan teminat ise, tecil ÅŸartlarına uygun olarak yapılan ödemeler neticesinde kalan tecilli borç tutarının zorunlu teminat tutarının altına inmesi durumunda, yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır.

–––––––––––––

(1) 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle; bu fıkrada yer alan "vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası ve gecikme zammı alacakları iki yılı, bu alacaklar dışında kalan amme alacakları ise beÅŸ yılı" ibaresi "amme alacağı 36 ayı" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2492

             (DeÄŸiÅŸik fıkra: 4/6/2008-5766/6 md.) Tecil salahiyetini kullanacak ve bu salahiyeti devredecek olan makamlar; tecil edilecek amme alacaklarını tür ve tutar olarak belirlemeye, amme borçlusunun faaliyetine devam edip etmediÄŸini esas alarak tecil edilecek alacakları tespit etmeye, tecilde taksit zamanlarını ve diÄŸer ÅŸartları tayin etmeye ayrıca 213 sayılı Kanuna göre doÄŸal afetler nedeniyle ilan edilen mücbir sebep hali kapsamındaki amme borçlularının, mücbir sebep halinin sona erdiÄŸi tarihe kadar ödemeleri gereken amme borçları ile mücbir sebep nedeniyle ödeme süreleri ertelenen amme borçlarını faiz alınmaksızın veya yürürlükteki faiz oranından daha düÅŸük faiz oranıyla tecil etmeye yetkilidir. ⁽¹⁾

             Tecil ÅŸartlarına riayet edilmemesi, deÄŸerini kaybeden teminatın veya mahcuz malların tamamlanmaması veya yerlerine baÅŸkalarının gösterilmemesi hallerinde amme alacağı muaccel olur. (Ek: 25/5/1995-4108/13 md.) Tecil edilen amme alacağının gecikme zammı tatbik edilmeyen  alacaklardan olması halinde, ödenen tecil faizleri iade veya mahsup edilmez.

             Ä°cranın kaza mercilerince tehiri: ⁽²⁾

             Madde 49 – Ä°darece tecil edilmiÅŸ bir amme alacağı hakkında kaza mercilerince icranın tehiri kararı verilmiÅŸse: Kaza mercilerinin tehir müddeti tecil müddetinden az olduÄŸu takdirde; tecil olunan alacak icranın tehiri müddetinin sonundan tecil müddeti sonuna kadar olan müddet içinde ve kaza mercilerinin tehiri dolayısiyle zamanında ödenmemiÅŸ borç miktariyle birlikte yeniden taksite baÄŸlanarak alınır. Kaza mercilerinin tehir müddeti tecil müddetinden çok ise; evvelce yapılan tecil hükümsüzdür.

             Takibatın kaza mercilerince tehiri kanuni tecil müddetini aÅŸtığı takdirde tecil müddeti uzatılmaz.

             Ölüm halinde takibin geri bırakılması:

             Madde 50 – Karısı yahut kocası, kan ve sıhriyet itibariyle usul veya furuundan birisi ölen borçlu hakkındaki takip ölüm günü ile beraber üç gün için geri bırakılır.

             Borçlunun ölümü halinde terekenin borçlarından dolayı ölüm günü ile beraber üç gün için takip geri bırakılır. Üç günün bitiminde terekenin borçları için takibata devam olunur.

             Mirasçılar, mirası kabul veya ret etmemiÅŸlerse bu hususta Medeni Kanundaki muayyen müddetler geçinceye kadar takip geri bırakılır.

Gecikme Zammı, Nispet ve Hesabı:

             Madde 51- (DeÄŸiÅŸik: 25/12/2003-5035/4 md.)⁽³⁾

             Amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında gecikme zammı tatbik olunur. Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesap edilir.

             Gecikme zammı birmilyon liradan az olamaz.

             Gecikme zammı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez.

                Bakanlar Kurulu, gecikme zammı oranlarını aylar itibarıyla topluca veya her ay için ayrı ayrı, yüzde onuna kadar indirmeye, gecikme zammı oranı ile gecikme zammı asgari tutarını iki katına kadar artırmaya, ayrıca gecikme zammı oranını aylar itibarıyla farklı olarak belirlemeye ve gecikme zammını bileÅŸik faiz usulüyle aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak hesaplatmaya yetkilidir.

––––––––––––––

(1) 31/10/2012 tarihli ve 6358 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “tayin etmeye” ibaresinden sonra gelmek üzere “ayrıca 213 sayılı Kanuna göre doÄŸal afetler nedeniyle ilan edilen mücbir sebep hali kapsamındaki amme borçlularının, mücbir sebep halinin sona erdiÄŸi tarihe kadar ödemeleri gereken amme borçları ile mücbir sebep nedeniyle ödeme süreleri ertelenen amme borçlarını faiz alınmaksızın veya yürürlükteki faiz oranından daha düÅŸük faiz oranıyla tecil etmeye” ibaresi eklenmiÅŸtir.

(2) 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle; bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan "iki  senelik" ibaresi "kanuni" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

(3) 19/10/2010 tarihli ve 27734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 12/10/2010 tarihli ve 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesiyle, birinci fıkrada yer alan  gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %1,40 olarak belirlenmiÅŸtir.

2492-1

             Gecikme zammında tatbik müddeti ve diÄŸer hükümler:

             Madde 52 – (DeÄŸiÅŸik: 31/1/1984 - 2975/8 md.)

             Gecikme zammının tatbik müddeti, amme alacağının tecilinde tecilin yapıldığı, iflas halinde iflasın açıldığı, aciz halinde bu durumun sabit olduÄŸu güne kadar olan müddettir.

             Gecikme zammının önceden borçluya bildirilmesi gerekmez.

             Aslın ödenmiÅŸ olması gecikme zammının takip ve tahsiline mani deÄŸildir.

             Köylerde gecikme zammı:

             Madde 53 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 26/11/1980 - 2347/5 md.) Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilecek vergiler hariç olmak üzere belediye sınırları dışındaki köylerde tahsildarlar tarafından tahsil olunan amme alacakları ödeme süresi içinde ödenmediÄŸi takdirde bunlar için yalnız % 10 gecikme zammı uygulanır.

             Ödeme müddeti geçmiÅŸ olmasına raÄŸmen tahsildarların gidemediÄŸi köylerdeki borçlulara bu zam, tahsildarın ilk uÄŸradığı zaman içinde borçlarını ödemedikleri takdirde tatbik olunur.

Ä°KÄ°NCÄ° KISIM

Amme alacağının cebren tahsili

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Cebren tahsil ve takip esasları

             Cebren tahsil ve ÅŸekilleri:

             Madde 54 – Ödeme müddeti içinde ödenmiyen amme alacağı tahsil dairesince cebren tahsil olunur. Cebren tahsil aÅŸağıdaki ÅŸekillerden herhangi birinin tatbikı suretiyle yapılır:

             1. Amme borçlusu tahsil dairesine teminat göstermiÅŸse, teminatın paraya çevrilmesi yahut kefilin takibi,

             2. Amme borçlusunun borcuna yetecek miktardaki mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi,

             3. Gerekli ÅŸartlar bulunduÄŸu takdirde borçlunun iflasının istenmesi.

2493

             Ödeme emri:

             Madde 55 – Amme alacağını vadesinde ödemiyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliÄŸ olunur.

             Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceÄŸi, müddetinde ödemediÄŸi veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeÄŸe aykırı bildirimde bulunduÄŸu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur. Ayrıca, borçlunun 114 üncü maddedeki vazifeleri ve bu vazifeleri yerine getirmediÄŸi takdirde hakkında tatbik edilecek olan ceza bu ödeme emrinde kendisine bildirilir.

             Belediye hududu dışındaki köylerde bulunan borçlulara ödeme emirleri muhtarlıkça tebliÄŸ olunur. Ödeme emirlerinin muhtarlığa tevdii tarihinden itibaren 15 gün içinde tebligat yapılmadığı takdirde ödeme emirleri tebliÄŸ edilmemiÅŸ olan borçluların isimleri ödeme emri hüküm ve mahiyetindeki bir "ödeme cetveline" alınarak borçlular borçlarını ödemeye ve mal bildiriminde bulunmaya çağırılırlar. Ödeme cetveli köy ihtiyar kurulu kapısına bir örneÄŸi de köyde herkesin görebileceÄŸi umumi bir mahalle 10 gün müddetle asılmak suretiyle tebliÄŸ olunur ve cetvelin asıldığı köy muhtarlığınca münadi vasıtasiyle ilan olunur. Cetvel asılırken ve indirilirken keyfiyet muhtarlıkça zabıt varakasiyle tesbit edilir. Cebren tahsil ve takip ödeme emrinin tebliÄŸi veya ödeme cetvelinin indirilmesi tarihinde baÅŸlamış olur.

             Borcunu vadesinde ödemiyenlere ait malları elinde bulunduran üçüncü ÅŸahıslardan bu malları 7 gün içinde bildirmeleri istenir.

             Teminatlı alacaklarda takip:

             Madde 56 – Karşılığında teminat gösterilmiÅŸ bulunan amme alacağı vadesinde ödenmediÄŸi takdirde, borcun 7 gün içinde ödenmesi, aksi halde teminatın paraya çevrileceÄŸi veya diÄŸer ÅŸekillerle cebren tahsile devam olunacağı borçluya bildirilir. 7 gün içinde borç ödenmediÄŸi takdirde teminat bu kanun hükümlerine göre paraya çevrilerek amme alacağı tahsil edilir.

             Kefil ve yabancı ÅŸahıs veya kurumlar mümessillerini takip:

             Madde 57 – Kefil ve yabancı ÅŸahıs veya kurumların mümessilleri bu kanun hükümlerine göre ve aynen asıl borçluların tabi tutuldukları usullerle takip olunur.

             Ödeme emrine itiraz:

             Madde 58 – Kendisine ödeme emri tebliÄŸ olunan ÅŸahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediÄŸi veya zamanaşımına uÄŸradığı hakkında tebliÄŸ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz iÅŸlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. Ä°tirazın ÅŸekli, incelenmesi ve itiraz incelemelerinin iadesi hususlarında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur.

             Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazımdır, aksi halde itiraz edilmemiÅŸ sayılır.

             (Mülga üçüncü fıkra: 28/1/2010-5951/1 md.)

             Ä°tiraz komisyonu bu itirazları en geç 7 gün içinde karara baÄŸlamak mecburiyetindedir.

             Ä°tirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, hakkındaki itirazın reddolunduÄŸu miktardaki amme alacağı % 10 zamla tahsil edilir.

             Ä°tiraz komisyonlarının bu konudaki kararları kesindir.

2494

             Borcun tamamına bu madde gereÄŸince vakı itirazların tamamen veya kısmen reddi halinde, borçlu ret kararının kendisine tebliÄŸi tarihinden itibaren 7 gün içinde mal bildiriminde bulunmak mecburiyetindedir.

             Borcun bir kısmına karşı bu madde gereÄŸince vakı itirazlar mal bildiriminde bulunma müddetini uzatamaz.

             Mal bildirimi:

             Madde 59 – Mal bildirimi, borçlunun gerek kendisinde, gerekse üçüncü ÅŸahıslar elinde bulunan mal, alacak ve haklarından borcuna yetecek miktarın, nevini, mahiyetini, vasfını, deÄŸerini ve her türlü gelirlerini veya haczi kabil mal veya geliri bulunmadığını ve yaÅŸayış tarzına göre geçim kaynaklarını ve buna nazaran borcunu ne suretle ödiyebileceÄŸini yazı ile veya sözle tahsil dairesine bildirmesidir.

             (DeÄŸiÅŸik: 26/11/1980 - 2347/6 md.) Köylerde mal bildirimi, Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilecek vergiler dışında kalan amme borçları için köy muhtarlığına da yapılabilir.

             Sözle bildirim halinde kayfiyet bir zabıtla tesbit edilir. Her iki halde bildirimin yapıldığına dair amme borçlusuna pulsuz makbuz verilir.

             Mal bildiriminde bulunmıyanlar:

             Madde 60 – (DeÄŸiÅŸik: 13/6/1963 - 251/2 md.)

             Kendisine ödeme emri tebliÄŸ edilen borçlu, 7 günlük müddet içinde borcunu ödemediÄŸi ve mal bildiriminde de bulunmadığı takdirde mal bildiriminde bulununcaya kadar bir defaya mahsus olmak ve üç ayı geçmemek üzere hapisle tazyik olunur.

             Hapisle tazyik kararı, ödeme emrinin tebliÄŸini ve 7 günlük müddetin bitmesini mütaakıp tahsil dairesinin yazılı talebi üzerine icra tetkik mercii hakimi tarafından verilir.

             Bu kararlar Cumhuriyet Savcılığınca derhal infaz olunur.

             Ä°cra tetkik mercii hakimi tarafından verilen hapsen tazyik kararları her türlü harc ve resimden muaftır.

             Mal edinme ve mal artmaları:

             Madde 61 – Mal bildiriminde, malı olmadığını gösteren veyahut borca yetecek kadar mal göstermemiÅŸ olan borçlu, sonradan edindiÄŸi malları ve gelirindeki artmaları, edinme ve artma tarihinden baÅŸlıyarak 15 gün içinde tahsil dairesine bildirmeye mecburdur.

             Haciz:

             Madde 62 – Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tesbit edilen borçlu veya üçüncü ÅŸahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince haczolunur.

            (Ek fıkra: 16/7/2004-5228/12 md.) Maliye Bakanlığı amme alacaklarının takibinde haczolunacak malların tespiti amacıyla yapılacak mal varlığı araÅŸtırmasının ÅŸekli, alanı ve kapsamı ile araÅŸtırma yapılacak amme alacaklarının türü ve tutarını belirlemeye yetkilidir. Bu yetki alacaklı amme idaresi itibarıyla da kullanılabilir.

             Borçlu tarafından baÅŸkasının olduÄŸu beyan veya üçüncü ÅŸahıs tarafından ihtiyaten haciz veya istihkak iddia edilmiÅŸ bulunan malların haczi en sonraya bırakılır.

             Ancak haczolunan gayrimenkul artırmaya çıkarılmadan, borçlu, borcun itfasına yetecek menkul mal veya vadesi gelmiÅŸ saÄŸlam alacak gösterirse gayrimenkul üzerinde haciz baki kalmak üzere gösterilen menkul veya alacak da haczolunur.

             Åžu kadar ki, bu suretle mahcuz kalan gayrimenkulün idare ve iÅŸletmesine ve hasılat ve menfaatlerine tahsil dairesi müdahale etmez.

             Tahsil dairesi alacaklı amme idaresi ile borçlunun menfaatlerini mümkün olduÄŸu kadar telif etmekle mükelleftir.

2495

             DiÄŸer hakların paraya çevrilmesi:

             Madde 63 – Tahsil dairesi, borçlunun haklarını tasfiye bakımından onun haiz olduÄŸu bütün salahiyetleri kullanarak bir intifa hakkı veya taksim edilmemiÅŸ bir miras veya iÅŸtirak halinde tasarruf olunan bir mal hissesi gibi malların paraya çevrilebilir hale gelmesini genel hükümler dairesinde saÄŸlar. Bu suretle paraya çevrilebilir hale gelen mallar hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.

             Haciz varakası:

             Madde 64 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 25/5/1995 - 4108/14 md.) Haciz muameleleri, tahsil dairelerince düzenlenen ve alacaklı amme idaresinin, mahalli en büyük memuru veya tevkil edeceÄŸi memur tarafından tasdik edilen haciz varakalarına dayanılarak yapılır.

             Bu varakaların ÅŸekli ve ihtiva edeceÄŸi bilgiler Maliye Vekaletince belirtilir.

             Köylerde haciz:

             Madde 65 – Köylerde ve Köy Kanunu tatbik edilen bucaklarda menkul mal haczi haciz varakası üzerine köy ihtiyar kurullarınca yapılır.

             (DeÄŸiÅŸik: 26/11/1980 - 2347/7 md.) Bu yerlerde gerek görülen hallerde Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilecek vergiler için muhtarın veya ihtiyar kurulu üyelerinden birinin huzuriyle tahsil dairesine menkul mal haczi yaptırmaya o mahallin en büyük mal memuru yetkilidir.

             Borçlu elinde haczedilen mallara karşı istihkak iddiaları:

             Madde 66 – Borçlu, elinde bulunan bir malı üçüncü ÅŸahsın mülkü veya rehni olarak gösterdiÄŸi yahut üçüncü bir ÅŸahıs tarafından o mal üzerinde mülkiyet veya rehin hakkı iddia edildiÄŸi takdirde, haczi yapan memur bunu haciz zaptına geçirir. Keyfiyet, iddia borçlu tarafından yapılmışsa üçüncü ÅŸahsa, üçüncü ÅŸahıs tarafından yapılmışsa borçluya bildirilir.

             Tahsil dairesi, haciz zaptını aldığı tarihten itibaren 7 gün içinde iddiayı reddetmediÄŸi takdirde istihkak iddiasını kabul etmiÅŸ sayılır. Üçüncü ÅŸahıs, tebliÄŸ tarihinden itibaren 7 gün içinde itiraz etmediÄŸi takdirde istihkak iddiası dinlenmez.

             Ä°stihkak iddiası tahsil dairesince kabul edilmez veya borçlu tarafından istihkak iddiasına itiraz edilirse, 7 gün içinde mahkemeye müracaat etmesi lüzumu tahsil dairesince üçüncü ÅŸahsa bildirilir. Müddetinde dava açılmadığı takdirde istihkak iddiasından vazgeçilmiÅŸ sayılır.

             Üçüncü ÅŸahıs elinde haczedilen mallara karşı istihkak iddiaları:

             Madde 67 – Haczedilen mal borçlunun elinde olmayıp da;  mal üzerinde mülkiyet veya rehin hakkı iddia eden üçüncü bir ÅŸahıs elinde ise keyfiyet, haczi yapan memur tarafından haciz zaptına geçirilir. Malın borçluya ait olduÄŸu iddiasında bulunan tahsil dairesi keyfiyeti alacaklı amme idaresine bildirir. Alacaklı amme idaresi bildirme tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açmadığı takdirde istihkak iddiası kabul edilmiÅŸ sayılır.

             Borçlu ile birlikte ikamet etmekte olan ÅŸahıslar tarafından istihkak iddiasında bulunulduÄŸu takdirde mal borçlunun elinde sayılır.

             Ä°stihkak iddiaları ile ilgili diÄŸer hükümler:

             Madde 68 – Ä°stihkak davalarına bakmaya haczi yapan tahsil dairesinin bulunduÄŸu mahal mahkemesi salahiyetlidir. Ä°stihkak davaları diÄŸer iÅŸlere takdimen görülür.

2496

             Davacı takibin tehirini istediÄŸi takdirde kendisinde mevcut delillerin mahiyetine göre ve muhtemel zarara karşı kafi teminat alınmak suretiyle takibin tehirine mahkemece karar verilebilir.                                          

             Ä°stihkak davası üzerine takibin tehirine karar verilir ve neticede dava reddolunursa, dava mevzuunu teÅŸkil eden mahcuz malın deÄŸerinin % 10 u tutarında tazminat hükmolunur.

             Amme idareleri arasında hacze iÅŸtirak:

             Madde 69 – Her amme idaresi, diÄŸer bir amme idaresi tarafından yapılan hacizlere, amme alacağı bu haciz tarihinden önce tahakkuk etmiÅŸ olmak ÅŸartiyle, haczedilen mallardan herhangi biri paraya çevrilinceye kadar iÅŸtirak edebilir.

             Hacze iÅŸtirak halinde, hacizli malın bedelinden ilk önce haczi yapan dairenin alacağı tahsil olunur. Artanı hacze iÅŸtirak tarihi sırası ile alacaklarına mahsup edilmek üzere, hacze iÅŸtirak eden dairelere ödenir.

             Haczedilemiyecek mallar:

             Madde 70 – AÅŸağıda gösterilen mallar haczedilemez:

             1. (DeÄŸiÅŸik: 4/5/1994 - 3986/16 md.) 233 sayılı Kamu Ä°ktisadi TeÅŸebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi iktisadi devlet teÅŸekkülleri, kamu iktisadi kuruluÅŸları, bunların müesseseleri, baÄŸlı ortaklıkları, iÅŸtirakleri ve mahalli idarelerin malları hariç olmak üzere Devlet malları ile hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar.

             2. Borçlunun ÅŸahsı ve mesleÄŸi için gerekli elbise ve eÅŸyası ile, borçlu ve ailesine gerekli olan yatak takımları ve ibadete mahsus kitap ve eÅŸyası,

             3. Vazgeçilmesi kabil olmıyan mutfak takımı ve pek lüzumlu ev eÅŸyası,

             4. Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimleri için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve taşıtları ve diÄŸer teferruat ve tarım aletleri; çiftçi deÄŸilse sanat ve mesleÄŸi için gerekli olan alet ve edevatı ve kitapları; arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük taşıt sahiplerinin ancak geçimlerini saÄŸlıyan taşıt vasıtaları,

             5. Borçlu veya ailesinin geçimleri için gerekli ise, borçlunun tercih edeceÄŸi bir süt veren mandası veya ineÄŸi veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları,

             6. Borçlu ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ile;

             a) Borçlu çiftçi ise ayrıca gelecek mahsul için gerekli olan tohumluÄŸu,

             b) Borçlu baÄŸ, bahçe veya meyva ve sebze yetiÅŸtiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimleri için zaruri olan baÄŸ, bahçe ve bu iÅŸler için gerekli bulunan alat ve edevatı, malzemesi ve fide ve tohumluÄŸu,

             c) Geçimi hayvan yetiÅŸtirmeye munhasır olan borçlunun kendisinin ve ailesinin geçimleri için zaruri olan miktarda hayvan ile bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları,

             7. Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malül olanlara baÄŸlanan emekli aylıkları ile, bu kabil kimselerin dul ve yetimlerine baÄŸlanan aylıklar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuÅŸ ve dalış ikramiyeleri,

             8. Bir yardım sandığı veya derneÄŸi tarafından hastalık, zaruret ve ölüm gibi hallerde baÄŸlanan aylıklar,

             9. Vücut ve saÄŸlık üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak zarar görenin kendisi veya ailesine toptan veya irat ÅŸeklinde verilen veya verilmesi gereken paralar,

             10. Askerlik malüllerine, ÅŸehit yetimlerine verilen harb malüllüÄŸü zammı ile, 1485 sayılı kanun gereÄŸince verilen tekel beyiyeleri,

             11. Borçlunun haline münasip evi "ancak evin deÄŸeri fazla ise bedelinden haline münasip bir yer alınabilecek miktarı borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılabilir",

2497

             12. (DeÄŸiÅŸik: 26/11/1980 - 2347/8 md.) Harcırah Kanununa göre yapılan ödemeler,

             13. (Ek: 26/11/1980-2347/8 md.) 2022 sayılı Kanun uyarınca baÄŸlanan aylıklar.

             Kısmen haczedilebilen gelirler:

             Madde 71 – (DeÄŸiÅŸik: 26/11/1980 - 2347/9 md.)

             Aylıklar, ödenekler, her çeÅŸit ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama baÄŸlı olmayan nafakalar, emeklilik aylıkları, sigorta ve emeklilik sandıkları tarafından baÄŸlanan gelirler kısmen haczolunabilir. Ancak haczolunacak miktar bunların üçte birinden çok dörtte birinden az olamaz.

             Asgari ücreti aÅŸmayan aylık gelirlerin onda birinden fazlası haczolunamaz.

             YetiÅŸmemiÅŸ mahsullerin haczi:

             Madde 72 – YetiÅŸmemiÅŸ her nevi toprak ve aÄŸaç mahsulleri, yetiÅŸmeleri zamanından geriye doÄŸru iki ay içinde haczolunabilir. Bu suretle haczedilmiÅŸ olan mahsullerin borçlu tarafından baÅŸkasına devri, haczi yapan tahsil dairesine karşı hükümsüz olup takibatın devamına engel olmaz.

             Bu hüküm alacağı gayrimenkul rehni ile saÄŸlanmış olan alacaklının, mütemmim cüz'ü olarak gayrimenkulün yetiÅŸmemiÅŸ mahsulleri üzerinde haiz olduÄŸu hakkı kaldırmaz. Åžu kadar ki, alacaklı rehnin paraya çevrilmesi için mahsullerin yetiÅŸmesinden önce takip isteÄŸinde bulunmuÅŸ olmalıdır.

             Haczin neticeleri:

             Madde 73 – Borçlu, alacaklı amme idaresinin muvafakatini almaksızın hacizli mallarda tasarrufta bulunamaz. Haczi koyan tahsil dairesi buna aykırı hareketin cezayi mucip olduÄŸunu borçluya ihtar eder.

             HaczedilmiÅŸ olan mal üzerinde üçüncü ÅŸahsın zilyedlik hükümlerine istinaden hüsnüniyetle elde ettiÄŸi haklar mahfuzdur.

             Hüsnüniyet kaidelerine aykırı olarak hacizli mal üzerinde üçüncü ÅŸahsın elde ettiÄŸi hakların; alacaklının haczi ile o mala taallük eden haklarını ihlal ettiÄŸi nispette butlanına mahkemece hükmolunur.

             Paraya çevirme:

             Madde 74 –elde edilen her türlü mallar satılarak paraya çevrilir.

             Satıştan elde edilen bedelden, takip masrafları ve takip edilen amme alacağı düÅŸüldükten sonra geriye kalan kısım borçlunun ödeme zamanı gelmiÅŸ veya muacceliyet kesbetmiÅŸ borçlarına mahsup edilir ve artanı, hacze iÅŸtirak etmiÅŸ baÅŸka daire yoksa borçluya verilir, hacze iÅŸtirak etmiÅŸ baÅŸka daire varsa, artan kısımdan evvela bu dairelerin alacakları ayrıldıktan sonra, bakıyesi borçluya verilir.

             Satıştan elde edilecek bedelin amme alacağından önce ödenmesi gereken borçlarla, takip giderlerini geçmiyeceÄŸi kesin olarak biliniyorsa, hacizli malın satışını tahsil dairesi tehir edebilir. Åžu kadar ki, alacağı amme idaresi alacağından önce gelenlerin takip hakları mahfuzdur.

             Aciz hali:

             Madde 75 – Yapılan takip sonunda, borçlunun haczi caiz malı olmadığı veya bulunan malların satış bedeli borcunu karşılamadığı takdirde borçlu aciz halinde sayılır.

             Yapılan takip safhalariyle bakıye borç miktarı bir aciz fiÅŸinde gösterilerek aciz hali tesbit olunur.

2498

             Aczin neticeleri:

             Madde 76 – Aciz halindeki borçlu hakkında teminat ve faiz aranmadan 48 inci madde hükmü tatbik olunabilir.

             Alacaklı tahsil dairesi aciz halindeki borçlunun mali durumunu zamanaşımı süresi içinde devamlı olarak takip eder.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Menkul malların haczi ve satışı

             Menkul malların haczi:

             Madde 77 – Her türlü menkul mallar cins ve nevileri, vasıfları, alametleri, sayı ve miktarları ve tahmin edilen deÄŸerleri haciz zaptında tesbit edilmek suretiyle haczolunur.

(Ek fıkra: 16/6/2009-5904/24 md.) Resmi sicile kayıtlı olan menkul malların haczi, sicillerine iÅŸlenmek üzere sicilin tutulduÄŸu  daireye  tebliÄŸ  edilmek  suretiyle  de  yapılır.  Tahsil dairelerince düzenlenen haciz bildirileri, alacaklı tahsil dairelerince ya da alacaklı amme idaresi vasıtasıyla, posta yerine elektronik ortamda tebliÄŸ edilebilir ve bu tebligata elektronik ortamda cevap verilebilir. Elektronik ortamda yapılacak tebliÄŸe ve cevapların elektronik ortamda verilebilmesine iliÅŸkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

             Haciz sırasında bulunacaklar ve haciz zaptı:

             Madde 78 – Haciz sırasında borçlu veya zilyed veya bunların; vekilleri, iÅŸçi, müstahdem veya aileleri efradından birisi kendilerini temsilen bulunur. Bunlar haciz yerinde bulunmaz veya o sırada bulundurulmaları saÄŸlanamazsa gıyapta haciz yapılır. Gıyapta yapılan hacizlerde zabıta memuru veya muhtar veya ihtiyar kurulu üyelerinden biri veya borçlunun veya zilyedin komÅŸularından iki kiÅŸi hazır bulundurulur.

             Tanzim edilen haciz zaptında, hacze esas olan haciz varakasının tarih ve numarası, haczin yapıldığı yer, gün ve saat, haczedilen malların neler olduÄŸu, tahmin edilen deÄŸerleri, haciz sırasında bulunan kimseler, varsa üçüncü ÅŸahısların iddiaları vesair lüzumlu hususlar belirtilir, hazır bulunanlarca imzalanarak haciz iÅŸi tamamlanır.

             Gıyapta yapılan hacizlerde zaptın bir örneÄŸi borçlu veya zilyede derhal tebliÄŸ olunur.

             GüneÅŸ battıktan doÄŸuncaya kadar ve tatil günlerinde haciz yapılamaz. Tatil günlerinde veya geceleri çalışılan yerlerde yapılacak hasılat haczi ile borçlunun mal kaçırdığının anlaşıldığı haller bu hükümden müstesnadır.

             Üçüncü ÅŸahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczi:

             Madde 79 – (DeÄŸiÅŸik: 30/3/2006 – 5479/5 md.)

             Hamiline yazılı olmayan veya cirosu kabil senede dayanmayan alacaklar ile maaÅŸ, ücret, kira vesaire gibi her türlü hakların ve fiilen tutanak düzenlemek suretiyle haczi kabil olmayan üçüncü ÅŸahıslardaki menkul malların haczi, borçlu veya zilyed olan veyahut alacak ve hakları ödemesi gereken gerçek ve tüzel kiÅŸilere, kurumlara haciz keyfiyetinin tebliÄŸi suretiyle yapılır. Tahsil dairesi tarafından tebliÄŸ edilecek haciz bildirisi ile; bundan böyle borcunu ancak tahsil dairesine ödeyebileceÄŸi ve amme borçlusuna yapılacak ödemenin geçerli olmayacağı veya elinde bulundurduÄŸu menkul malı ancak tahsil dairesine teslim edebileceÄŸi ve malın amme borçlusuna verilmemesi gerektiÄŸi, aksi takdirde amme borçlusuna yapılan ödemeler ile malın bedelini tahsil dairesine ödemek zorunda kalacağı ve bu maddenin üç, dört ve beÅŸinci fıkra hükümleri üçüncü ÅŸahsa bildirilir. Tahsil dairelerince düzenlenen haciz bildirileri, alacaklı tahsil dairelerince ya da alacaklı amme idaresi vasıtasıyla, posta yerine elektronik ortamda tebliÄŸ edilebilir ve bu tebligatlara elektronik ortamda cevap verilebilir. Elektronik ortamda yapılacak tebliÄŸe ve cevapların elektronik ortamda verilebilmesine iliÅŸkin usûl ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

2498-1

             Tahsil dairelerince düzenlenen haciz bildirileri; amme borçlusunun hak ve alacaklarının bulunabileceÄŸi bankaların ÅŸubelerine doÄŸrudan veya mahallindeki tahsil dairesi aracılığı ile tebliÄŸ edileceÄŸi gibi Maliye Bakanlığınca belirlenecek tutarın üzerindeki alacaklar için doÄŸrudan bankaların genel müdürlüklerine de tebliÄŸ edilebilir. Haciz bildirisi bankanın genel müdürlüÄŸüne de tebliÄŸ edilmiÅŸ ise tüm ÅŸubelerini kapsayacak ÅŸekilde beyanda bulunma yükümlülüÄŸü bankanın genel müdürlüÄŸüne aittir.

             Haciz bildirisi tebliÄŸ edilen üçüncü ÅŸahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı  veya haczin tebliÄŸinden önce borcun ödendiÄŸi veya malın tüketildiÄŸi ya da kusuru olmaksızın telef olduÄŸu veya alacak borçluya veya emrettiÄŸi yere verilmiÅŸ olduÄŸu  gibi bir iddiada ise durumu, haciz bildirisinin kendisine tebliÄŸinden itibaren yedi gün içinde tahsil dairesine yazılı olarak bildirmek zorundadır. Üçüncü ÅŸahsın süresinde itiraz etmemesi halinde, mal elinde ve borç zimmetinde sayılır ve hakkında  bu  Kanun  hükümleri tatbik olunur.

             Herhangi bir nedenle itiraz süresinin geçirilmesi halinde üçüncü ÅŸahıs, haciz bildirisinin tebliÄŸinden itibaren bir yıl içinde genel mahkemelerde menfi  tespit davası açmak ve haciz bildirisinin tebliÄŸ edildiÄŸi tarih itibarıyla amme borçlusuna borçlu olmadığını veya malın elinde bulunmadığını ispat etmek zorundadır. Menfi tespit davası açılması  halinde mahkemece bu Kanunun 10 uncu maddesinde sayılan türden teminat karşılığında takip iÅŸlemlerinin durdurulmasına karar verilebilir. Teminat, alacaklı tahsil dairesine verilir ve haciz varakasına dayanılarak haczedilir. Taraflar arasında teminata iliÅŸkin olarak çıkan anlaÅŸmazlıklar, takip iÅŸlemlerinin durdurulması hakkında kararı veren mahkeme tarafından çözümlenir. Davasında haksız çıkan üçüncü ÅŸahıs aleyhine, haksız çıktığı tutarın % 10'u tutarında ayrıca inkâr tazminatına hükmedilir.

             Bu Kanun uyarınca kendisine tebliÄŸ edilen ödeme emrine karşı dava açıp itirazında kısmen veya tamamen haksız çıkan üçüncü ÅŸahıs hakkında, menfi tespit davasının lehine sonuçlanması veya asıl amme borçlusunun takip konusu amme alacağını tamamen ödemiÅŸ olması halinde, bu Kanunun 58 inci maddesinin beÅŸinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

             Üçüncü ÅŸahıs, haciz bildirisi üzerine yedi gün içinde alacaklı tahsil dairesine itiraz ettiÄŸi takdirde, alacaklı amme idaresi bir yıl içinde, üçüncü ÅŸahsın yaptığı itirazın aksini genel mahkemelerde açacağı davada ispat ederek, üçüncü ÅŸahsın Ä°cra ve Ä°flas Kanununun 338 inci maddesinin birinci fıkrasına göre cezalandırılmasını ve borçlu bulunduÄŸu tutarın ödenmesine hükmedilmesini isteyebilir.

             Menkul malların aynen teslimi mümkün olmadığı takdirde deÄŸeri ödenir. Üçüncü ÅŸahısların genel hükümler gereÄŸince asıl borçluya rücu hakları saklıdır.

             Zor kullanma:

             Madde 80 – Haciz tatbikında istendiÄŸi takdirde, kilitli ve kapalı mahallerin açılması ve her türlü eÅŸyanın gösterilmesi mecburidir.

2499

             Gerekirse bu yerler zorla açtırılır, kilit ve her türlü tertipler kırılabilir. Haczolunan malların zorla alınmasında hal ve durumun gerektirdiÄŸi her türlü zora baÅŸvurulabilir.

             Borçlunun üzerinde haczi kabil kıymetli mallar bulunduÄŸu ve kendisi bunları rızasiyle teslim etmediÄŸi veya üzerinde sakladığı takdirde ÅŸahsına karşı da zor kullanılır.

             Hacizde deÄŸerleme:

             Madde 81 – Haczedilen mallara haczi yapan memur tarafından deÄŸer biçilir, borçlunun müracaatı üzerine veya tahsil dairesince lüzum görüldüÄŸü takdirde yeniden bilirkiÅŸiye deÄŸer biçtirilir.

             Haczedilen menkul malların korunması:

             Madde 82 – Haczedilen para, kıymetli maden, mücevher, ticari senet, hisse senedi ve tahvil gibi menkul mallar kaybolmalarını ve deÄŸiÅŸtirilmelerini önliyecek tedbirler alınarak tahsil dairelerince muhafaza olunur.

             Sair menkul mallar uygun bir yerde muhafaza altına alınır veya güvenilir bir ÅŸahsa veyahut güvenilir bir ÅŸahsın kefaleti altında borçlunun veya zilyedin kendisinde bırakılır.

             Menkul malları koruyacak olanların mecburiyet ve mesuliyetleri:

             Madde 83 – Borçlular, zilyedler, güvenilir ÅŸahıslar 82 nci madde gereÄŸince kendilerine bırakılan malları, alacaklı amme idarelerince yapılacak ilk talep üzerine derhal ve kendilerine teslim edildiÄŸi zamanki durumları ile geri vermek mecburiyetindedirler.

             Bu mecburiyeti yerine getirmiyenler, haklarında yapılacak ceza takibinden baÅŸka, bu malların kendilerine atfolunamıyacak bir sebepten dolayı telef veya zayi olduÄŸunu ispat edemedikleri takdirde, geri verilmiyen malların deÄŸerleri tutarınca borçlu sayılıp bu kanun hükümleri gereÄŸince takip olunurlar.

             Menkul malların satışı:

             Madde 84 – Menkul mallar tahsil dairelerince, köylerde ihtiyar kurullarınca haciz yapıldığı tarihin üçüncü gününden itibaren üç ay içinde satışa çıkarılır.

             Bozulma, çürüme ve benzeri sebeplerle muhafazasına imkan olmıyan veyahut beklediÄŸi takdirde mühim bir deÄŸer düÅŸüklüÄŸüne uÄŸraması muhtemel bulunan malların paraya çevrilmesine derhal baÅŸlanabilir.

             Satış ÅŸekli, artırma ve ilan:

             Madde 85 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 22/7/1998 – 4369/ 23 md.) Menkul mallar, tahsil dairelerinin satış mahallinde açık artırma ve peÅŸin para ile satılır. Tahsil dairesince uygun görülmesi halinde, artırma malın mahallinde de yapılabilir. Açık artırma ile satışa çıkarılan mal, artırma sonunda üç defa yüksek sesle duyurulduktan sonra en çok artırana ihale edilir. Bozulma, çürüme ve benzeri sebeplerle korunması mümkün olmayan ya da beklediÄŸi zaman önemli bir deÄŸer düÅŸüklüÄŸüne uÄŸrayacağı anlaşılan mallar en uygun yerde  pazarlıkla, borsası bulunan mallar ilgili borsada satılabilir. Ä°lk artırmada satılamayan malların ikinci artırması bir baÅŸka il veya ilçede yapılabilir.

             Gerekli hallerde artırmanın yapılacağı yer, gün ve saat, satılacak malların nevi ve evsafı önceden ilan olunur.

             Ä°lanın ÅŸekli, artırmanın tarzı, yeri ve günü alacaklı amme idaresinin ve borçlunun menfaatine en uygun gelen ÅŸekil göz önünde tutularak alacaklı amme idaresince tesbit olunur.

             Satılan mal, bedeli alınmadan teslim edilmez. Tahsil dairesi mal bedelinin ihale gününü takip eden günden itibaren üç gün içinde ödenmesi için mühlet verebilir.

2500

             Bir kısım malların satışı ile amme alacağı karşılandığı takdirde geriye kalan malların satışından vazgeçilir ve bunlar üzerindeki haciz kaldırılır.

             MüÅŸterinin malı almaktan vazgeçmesi:

             Madde 86 – MüÅŸteri malı almaktan vazgeçer veya verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermezse mal ikinci defa artırmaya çıkarılır ve en çok artırana ihale olunur. Mal birinci defa kendisine ihale olunan kimseden, iki ihale arasındaki fark ve diÄŸer zararlar ve % 5 faiz, veya ikinci ihalede talip çıkmaması sebebiyle ihale yapılamadığı takdirde birinci ihale bedeli ve diÄŸer zararlar ve % 5 faiz, ayrıca bir hüküm alınmasına hacet kalmaksızın bu kanun hükümlerine göre tahsil edilir ve o mal için idarece yapılan her nevi masraflar alınmak suretiyle mal kendisine terkolunur. Mal bedeli ihale yapılan ÅŸahıstan tahsil edilemediÄŸi müddetçe asıl borçlunun borçlu sıfatı devam eder.

             Satılamıyan menkul mallar:

             Madde 87 – Haczedilen menkul mallara verilen bedel 81 inci maddede tesbit olunan deÄŸerin % 75 inden aÅŸağı olursa veya hiç alıcı çıkmazsa, ilk artırma tarihinden baÅŸlıyarak 15 gün içinde uygun görülen zamanlarda bu mallar tekrar satışa çıkarılır. Bu ikinci artırmada verilen bedel ne olursa olsun satış yapılır.

             Menkul mallar yerinde veya baÅŸka yere götürüldüÄŸü halde yine satılmaz veya taşıma giderlerinin çokluÄŸu yüzünden baÅŸka yere götürülmesi uygun görülmezse yukardaki 15 günlük sürenin bitmesinden itibaren 6 ay içinde pazarlıkla satılır. Bu suretle de satılamadığı takdirde haczedilen mallar borçluya geri verilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gayrimenkul malların haczi ve satışı

             Gayrimenkul malların, gemilerin haczi:

             Madde 88 – Her türlü gayrimenkul malların, gemilerin haczi sicillerine iÅŸlenmek üzere haciz keyfiyetinin tapuya veya gemi sicillerinin tutulduÄŸu daireye tebliÄŸ edilmesi suretiyle yapılır.(Ek cümleler: 16/6/2009-5904/25 md.) Tahsil dairelerince düzenlenen haciz bildirileri, alacaklı tahsil dairelerince ya da alacaklı amme idaresi vasıtasıyla, posta yerine elektronik ortamda tebliÄŸ edilebilir ve bu tebligatlara elektronik ortamda cevap verilebilir. Elektronik ortamda yapılacak tebliÄŸe ve cevapların elektronik ortamda verilebilmesine iliÅŸkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.                                             

             Gayrimenkul haczi, bunların hasılat ve menfaatlerine de ÅŸamildir. Ancak borçlunun baÅŸkaca bir geliri yoksa kendisinin ve ailesinin geçimleri için kafi miktarda mahsulden veya satıldıkça bedelinden münasip miktarı borçluya bırakılır.

             Alacaklı tahsil dairesi, haczedilen gayrimenkul ve gemilerin idaresi ve iÅŸletilmesi, menfaat ve hasılatın toplanması için gereken tedbirleri alır.

             Haczin rehinli alacaklılara bildirilmesi:

             Madde 89 – Gayrimenkul haczinde, gayrimenkul kendilerine rehnedilmiÅŸ olan alacaklılara tapu dairesince hacizden haber verilir.

             Satış ve satış komisyonları:

             Madde 90 – Gayrimenkuller, satış komisyonlarınca açık artırma ile satılır.Satış komisyonu, il ve ilçelerde en büyük mal memurunun veya tevkil edeceÄŸi zatın reisliÄŸi altında belediye meclisi tarafından kendi azası arasından seçilmiÅŸ bir zat ile alacaklı amme idaresinin salahiyetli bir memurundan ve gayrimenkulün bulunduÄŸu yer tapu sicil muhafızı veya tevkil edeceÄŸi zattan teÅŸekkül eder.⁽¹⁾

             Gayrimenkullere deÄŸer biçme:

             Madde 91 – Satışa çıkarılacak gayrimenkullere bilirkiÅŸinin mütalaası alınmak suretiyle satış komisyonu tarafından rayiç deÄŸer biçilir.

____________________

(1) 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle bu maddede yer alan "gayrimenkulün bulunduÄŸu yer tapu sicil muhafızından teÅŸekkül eder." ibaresi "gayrimenkulün bulunduÄŸu yer tapu sicil muhafızı veya tevkil edeceÄŸi zattan teÅŸekkül eder." ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2501

             Gayrimenkullerin satış ÅŸartnamesi:

             Madde 92 – Tahsil dairesi, satılacak gayrimenkul için aÅŸağıdaki kayıtları ihtiva eden bir ÅŸartname tanzim eder:

             1. Gayrimenkul malikinin adı, soyadı ve adresi,

             2. Gayrimenkulün bulunduÄŸu mahalle, sokak ve kapı numarası, durumu ve hususi vasıfları,

             3. Gayrimenkulün artırmaya esas olarak biçilen rayiç deÄŸeri,

             4. % 7,5 nispetindeki teminat tutarı,

             5. Gayrimenkul üzerindeki henüz vadesi gelmemiÅŸ rehinler hakkında gerekli bilgilerle, satışın, gayrimenkul üzerindeki irtifak hakları, gayrimenkul mükellefiyetleri, ipotekler, ipotekli borç senetleri, irat senetleriyle birlikte yapılacağı,

             6. Gayrimenkulün rehni suretiyle saÄŸlanmış muaccel borçlar varsa bunların müÅŸteriye devredilmeyip satış bedelinden tercihan ödeneceÄŸi,

             7. Ne gibi giderlerin alıcıya ait olacağı.

             Gayrimenkul satışında ilan:

             Madde 93 – Alacaklı tahsil dairesi gayrimenkul satışını, artırma tarihinden en az 15 gün önce baÅŸlamak ÅŸartiyle ilan eder. Ä°lanların yer, müddet ve ÅŸekillerine ait umumi esaslar Maliye Vekaletince tayin olunur.

             Ä°landa, satışın yapılacağı yer, gün, saat ve satılacak gayrimenkulün durumu ile vasıfları gösterilir.

             Ä°lanın birer örneÄŸi, borçluya, vekil veya mümessiline ve gayrimenkulün tapu sicilinde hakkı kayıtlı bulunanlardan adresi belli olanlara tebliÄŸ olunur.

             Gayrimenkul mallarda artırma ve ihale:

             Madde 94 – Artırmaya iÅŸtirak edeceklerden gayrimenkule biçilmiÅŸ rayiç deÄŸerin % 7,5 u nispetinde 10 uncu maddenin 1 ila 4 üncü bentlerinde yazılı teminat alınır.

             Gayrimenkul artırma sonunda, üç defa bağırıldıktan sonra en çok artırana ihale olunur. Åžu kadar ki, artırma bedeli gayrimenkul için biçilmiÅŸ olan deÄŸerin % 75 ini bulmak lazımdır. Åžayet amme alacağına ruçhanı olan diÄŸer alacaklar bu gayrimenkul ile temin edilmiÅŸ ise, artırma bedelinin, bu suretle ruçhanı olan alacakların tutarından fazlaya çıkması ve yapılmış ve yapılacak masrafları da karşılaması ÅŸarttır.

             Gayrimenkulün rehni suretiyle saÄŸlanmış muaccel borçlar alıcıya devredilmez, satış bedelinden ödenir.

             Haczedilen gayrimenkullerin ayrılması mümkün olup da bir kısmının bedeli amme alacağını karşılamaya yettiÄŸi takdirde, borçlu yazı ile istemedikçe artan kısım satılmaz. Gerekirse tapu dairesine satılacak kısım tefrik ettirilir.

             Ä°hale kararının bir örneÄŸi borçluya veya vekil veya mümessiline ve gayrimenkulün tapu sicilinde hakkı kayıtlı bulunanlardan adresi belli olanlara tebliÄŸ olunur.

             Artırmanın uzatılması:

             Madde 95 – Artırmada yukardaki maddede yazılı miktar elde edilmemiÅŸ ise, en çok artıranın taahhüdü baki kalmak ÅŸartiyle artırma 7 gün daha uzatılır. 7 nci günü aynı saatte gayrimenkul en çok artırana ihale edilir. Evvelce yapılan ilanda bu hususlar belirtilir. Åžu kadar ki, ruçhanlı alacaklı bulunduÄŸu takdirde ihale bedelinin ruçhanlı alacakla birlikte masrafları da aÅŸması ÅŸarttır, aÅŸmazsa satış yapılmaz.

2502

             Ä°halenin yapılamaması:

             Madde 96 – Artırmalarda istekli çıkmadığı veya teklif edilen bedel 95 inci maddede yazılı olduÄŸu üzere ruçhanlı alacakla, masrafları aÅŸmadığı takdirde amme idaresince teferruÄŸ edilinceye kadar gayrimenkul üzerindeki haciz devam eder.

             Bu müddette tahsil dairesine her hangi bir istekli müracaat ettiÄŸi takdirde, bu müracaat alacaklı amme idaresince uygun görülmek ÅŸartiyle, satış için 7 günlük bir ilan yapılarak gayrimenkul 95 inci madde hükümleri dairesinde en çok artırana ihale olunur. Gayrimenkul teferruÄŸ edilinceye kadar bir istekli çıkmadığı takdirde tahsil dairesi mahcuz malı uygun gördüÄŸü zamanlarda satışa çıkarabilir. Bu takdirde satış ve ilan hakkında yukardaki hükümler ve ihale için de 95 inci madde hükümleri tatbik olunur.

             Gayrimenkul satış bedelinin tahsili:

             Madde 97 – Gayrimenkul kendisine ihale olunan kimse derhal veya verilen mühlet içinde parayı vermezse ihale kararı feshedilir ve gayrimenkul, satış komisyonunca hemen 7 gün müddetle artırmaya çıkarılır. Bu artırmayı alakadarlara tebliÄŸe hacet olmayıp yalnız ilanla iktifa olunur ve çok artırana ihale edilir.

             Birinci defa kendisine ihale yapılan kimse iki ihale arasındaki farktan ve diÄŸer zararlardan mesuldür. Ä°hale farkı ve geçen günlerin faizi ayrıca hükme hacet kalmaksızın teminattan mahsubu yapıldıktan sonra bakıyesi tahsil dairesince tahsil olunur. Faiz % 5 ten hesap olunur. Aradaki farkın amme alacağını aÅŸan miktarını bundan mesul olan ÅŸahıstan tahsil edebilmek üzere malı satılan amme borçlusuna dairece bir vesika verilir.

             Gayrimenkullerin teferruÄŸu ve geri verilmesi:

             Madde 98 – Ä°kinci artırma tarihinden baÅŸlıyarak bir yıl içinde gayrimenkul en az bir kere daha satışa çıkarıldığı halde satılmasına imkan bulunmadığı takdirde gayrimenkul alacaklı amme idaresinin talebi üzerine ve satış komisyonu karariyle amme idaresince teferruÄŸ edilebilir. TeferruÄŸ bedeli, gayrimenkulün biçilen rayiç deÄŸerinin % 50 sidir.

             TeferruÄŸ muamelesinin ikmalini mütaakıp, takip ve teferruÄŸ masrafları düÅŸüldükten sonra artan bedel borca mahsup edilir. TeferruÄŸ edilen gayrimenkul teferruÄŸ kararı tarihinden itibaren bir yıl müddetle satışa çıkarılamaz.

             Borçlu satış komisyonunun teferruÄŸ kararı tarihinden baÅŸlıyarak bir yıl içinde amme alacağını, gecikme zamları ile birlikte ödediÄŸi takdirde gayrimenkul kendisine geri verilir. FeraÄŸ masrafı borçluya aittir.

             TeferruÄŸ kararı verilmeden evvel biçilen rayiç bedelin % 75 i veya fazlasiyle hariçten talip çıkarsa alacaklı amme idaresi teferruÄŸdan vazgeçer.

             Ä°halenin neticesi fesih ve tescil:

             Madde 99 – Satış komisyonu tarafından gayrimenkul kendisine ihale edilen alıcı o gayrimenkulün mülkiyetini iktisap etmiÅŸ olur. Ä°halenin feshi gayrimenkulün bulunduÄŸu yerin icra tetkik merciinden ÅŸikayet yoliyle istenebilir. Ä°halenin ilgililere tebliÄŸi tarihi ÅŸikayet için muayyen olan 7 günlük müddete baÅŸlangıç sayılır. Tetkik merciinin vereceÄŸi karar 10 gün içinde temyiz olunabilir. Temyiz talebini Temyiz Ä°cra ve Ä°flas Dairesi tetkik eder. Ä°hale edilen malın deÄŸeri 50.000 Yeni Türk Lirasını aÅŸtığı takdirde murafaa istenebilir. Ä°halenin feshi veya kaydın tashihi hakkında baÅŸkaca mahkemeye veya idari kaza mercilerine müracaat olunamaz. Tescil için tapu dairesine yapılacak tebligat ÅŸikayet için muayyen müddetin geçmesinden ve eÄŸer ÅŸikayet edilmiÅŸse ÅŸikayetin intacından sonra yapılır.⁽¹⁾

____________________

(1) 30/12/2004 tarihli ve 5281 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle, bu maddede yer alan “ihale edilen malın deÄŸeri iki bin lirayı aÅŸtığı takdirde” ibaresi, “ihale edilen malın deÄŸeri 50.000 Yeni Türk Lirasını aÅŸtığı takdirde” olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2503

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ä°flas yoliyle takip ve konkordato

             Ä°flas yoliyle takip:

             Madde 100 – Amme alacaklarının tahsili için Ä°cra ve Ä°flas Kanunu hükümleri dairesinde amme borçlusunun iflası istenebilir.

             Ä°flas dairesi, amme alacaklarının iflas masasına geçirilmesini temin için, hakkında iflas açılan kimseleri ve basit ve adi tasfiye ÅŸekillerinden hangisinin tatbik edileceÄŸini bulunduÄŸu yerdeki amme idarelerine zamanında bildirmeye mecburdur.

             Konkordato:

             Madde 101 – Amme idaresi tarafından iflas talebinde bulunulsa dahi tasdik edilen konkordato amme alacakları için mecburi deÄŸildir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Zamanaşımı, terkin, yasaklar ve cezalar ve son hükümler

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Zamanaşımı ve terkin

             Tahsil zamanaşımı:

             Madde 102 – Amme alacağı, vadesinin rasladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uÄŸrar. Para cezalarına ait hususi kanunlarındaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur.

             Zamanaşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur.

             Zamanaşımının kesilmesi:

             Madde 103 – AÅŸağıdaki hallerde tahsil zamanaşımı kesilir:

             1. Ödeme,

             2. Haciz tatbikı,

             3. Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeÅŸit tahsilat,

             4. Ödeme emri tebliÄŸi,

             5. Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi,

             6. Yukardaki 5 sırada gösterilen muamelelerden her hangi birinin kefile veya yabancı ÅŸahıs ve kurumlar mümessillerine tatbikı veya bunlar tarafından yapılması,

             7. Ä°htilaflı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi,

             8. Amme alacağının teminata baÄŸlanması,

             9. Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi,

             10. Ä°ki amme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresi tarafından borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edilmesi.

             11. (Ek: 25/12/2003-5035/5 md.) Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına baÄŸlanması.

             Kesilmenin rasladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren zamanaşımı yeniden iÅŸlemeye baÅŸlar. Zamanaşımının bir bozma karariyle kesilmesi halinde zamanaşımı baÅŸlangıcı yeni vade gününün rasladığı; amme alacağının teminata baÄŸlanması veya icranın kaza mercilerince durdurulması hallerinde zamanaşımı baÅŸlangıcı teminatın kalktığı ve durma süresinin sona erdiÄŸi tarihin rasladığı; takvim yılını takip eden takvim yılının ilk günüdür.

             Zamanaşımının iÅŸlememesi:

             Madde 104 – Borçlunun yabancı memlekette bulunması, hileli iflas etmesi veya terekesinin tasfiyesi dolayısiyle hakkında takibat yapılmasına imkan yoksa bu hallerin devamı müddetince zamanaşımı iÅŸlemez.

2504

             Zamanaşımı, iÅŸlememesi sebeplerinin kalktığı günün bitmesinden itibaren baÅŸlar veya durmasından evvel baÅŸlamış olan cereyanına devam eder.

             Tabii afetler sebebiyle terkin:

             Madde 105 – Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık, don, zararlı hayvan ve haÅŸarat istilası ve bunlara benziyen afetler yüzünden zarara maruz kalan varlıklarının ve mahsullerinin en az üçte birini kaybedenler adına tahakkuk ettirilmiÅŸ ve afetlerin zarar verdiÄŸi gelir kaynakları ile ilgili amme alacakları Ä°cra Vekilleri Heyeti karariyle kısmen veya tamamen terkin olunur.

             Bu madde hükmünden faydalanmak için afetin vukuu tarihinden itibaren 6 ay içinde ilgili amme idaresine yazı ile müracaat edilmesi ÅŸarttır.

             Bu madde ÅŸümulüne giren bir zararın mevcut olup olmadığı mahalli il veya ilçe idare kurullarınca, zararın derecesi, Maliye Vekaletince genel olarak belirtilecek esaslar dahilinde ilgili amme idarelerince tesbit olunur.

             Vergi Usul Kanunu mevzuuna giren amme alacakları hakkında mezkür kanunun 105 inci maddesi hükümleri tatbik olunur.

             Tahsil imkansızlığı sebebiyle terkin:

             Madde 106 – (DeÄŸiÅŸik: 26/11/1980 - 2347/10 md.)

             (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 25/5/1995 - 4108/15 md.) Yapılacak takip sonunda tahsili imkansız veya tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla bulunduÄŸu anlaşılan ve 213 sayılı Kanun kapsamına giren amme alacaklarında 10 Türk Lirasına (10 Türk Lirası dahil), diÄŸer amme alacaklarında 20 Türk Lirasına (20 Türk Lirası dahil) kadar amme alacakları, amme idarelerinde terkin yetkisini haiz olanlar tarafından tahsil zamanaşımı süresi beklenilmeksizin terkin olunabilir. Bakanlar Kurulu, bu tutarları topluca veya ayrı ayrı on katına kadar artırmaya yetkilidir.⁽¹⁾

             (Ek: 3/12/1988 - 3505/25 md.) Maliye ve Gümrük Bakanı, yukarıdaki fıkra hükmüne göre terkin edilecek amme alacağının miktarını belirlemeye yetkilidir.

             Terkin salahiyetini haiz olanlar bu salahiyetlerinn tamamını veya bir kısmını mahalli makamlara bırakabilirler.

                                                                 Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

                                                               Yasaklar ve cezalar

             Sırrın ifÅŸası:

             Madde 107 – (DeÄŸiÅŸik birinci fıkra: 23/1/2008-5728/160 md.) Bu kanunun tatbikinde vazifeli bulunan kimseler, bu vazifeleri dolayısıyla amme borçlusunun ve onunla ilgili kimselerin ÅŸahıslarına, mesleklerine, iÅŸlerine, muamele ve hesap durumlarına ait öÄŸrendikleri sırlarla, gizli kalması lazım gelen diÄŸer hususları ifÅŸa ettikleri takdirde Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesine göre cezalandırılır.

(Mülga ikinci fıkra: 23/1/2008-5728/578 md.)

             (Üç, dört ve beÅŸinci fıkralar Mülga: 22/7/1998 - 4369/82 md.)

             (Ek fıkra: 30/7/2003-4962/3 md.) Bu Kanunun 41 inci maddesine göre amme alacağını tahsil yetkisi verilen kuruluÅŸlara, yapacakları tahsile yönelik bilgilerin ve 22/A maddesine göre borcun olmadığına dair belgeyi arama zorunluluÄŸu getirilen kurum ve kuruluÅŸlara, ödeme ve iÅŸleme taraf olanlara iliÅŸkin borç bilgilerinin verilmesi sırrın ifÅŸaı sayılmaz; bu kurum ve kuruluÅŸlarda vazifeli bulunan kimseler edindikleri bilgileri ifÅŸa ettikleri takdirde birinci fıkra hükmüne göre cezalandırılırlar. Bu bilgilerin verilmesine iliÅŸkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir. ⁽²⁾

——————————

(1)     Bu fıkrada yer alan, "500.000 liraya kadar (500.000 lira dahil)" ibaresi, 25/12/2003 tarihli ve 5035 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle "5.000.000 liraya kadar (5.000.000 lira dahil)" olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ, daha sonra bu ibare 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle “anlaşılan ve 213 sayılı Kanun kapsamına giren amme alacaklarında 10 Türk Lirasına (10 Türk Lirası dahil), diÄŸer amme alacaklarında 20 Türk Lirasına (20 Türk Lirası dahil) kadar” ÅŸeklinde, yine aynı fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu, bu miktarı on katına” ibaresi de “Bakanlar Kurulu, bu tutarları topluca veya ayrı ayrı on katına”  olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

(2)     Bu fıkrada yer alan “tahsile yönelik bilgilerin verilmesi sırrın ifÅŸaı sayılmaz.” ibaresi, 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle “tahsile yönelik bilgilerin ve 22/A maddesine göre borcun olmadığına dair belgeyi arama zorunluluÄŸu getirilen kurum ve kuruluÅŸlara, ödeme ve iÅŸleme taraf olanlara iliÅŸkin borç bilgilerinin verilmesi sırrın ifÅŸaı sayılmaz; bu kurum ve kuruluÅŸlarda vazifeli bulunan kimseler edindikleri bilgileri ifÅŸa ettikleri takdirde birinci fıkra hükmüne göre cezalandırılırlar.” olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

2505

             Artırmalara katılamıyacak ve artırmalardan mal satınalamıyacak olanlar:

             Madde 108 – Bu kanunun tatbikında vazifeli bulunan kimseler, bu kanun gereÄŸince paraya çevrilecek malların artırmasına ne kendi adlarına, ne de diÄŸer kimseler ad ve hesabına iÅŸtirak edemiyecekleri ve bu artırmalardan mal satınalamıyacakları gibi, bu malları üçüncü ÅŸahıslar vasıtasiyle veya üçüncü ÅŸahıslara satınaldırıp onlardan beÅŸ sene müddetle teferruÄŸ suretiyle dahi satınalamazlar. Bu memnuiyet, bunların eÅŸlerine ve üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarına da ÅŸamildir. Bu memnuiyet hilafına yapılan ihalelerin 99 uncu maddeye göre feshi istenebilir.

             (DeÄŸiÅŸik ikinci fıkra: 23/1/2008-5728/161 md.) Bu madde hükmüne aykırı hareket edenler üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

             Takdir muamelelerine ve kararlara iÅŸtirak edemiyecek olanlar:

             Madde 109 – Bu kanunun tatbikına satış komisyonu reis ve azasiyle, bilirkiÅŸiler ve yine bu kanunun tatbikı münasebetiyle kendilerine intikal edecek hadiselerin karara baÄŸlanmasında itiraz komisyonları reis ve azası:

             1. Kendilerine, niÅŸanlılarına ve boÅŸanmış olsalar bile eÅŸlerine,

             2. Kan veya sıhri usul ve furuuna, evlatlığına veya kendisini evlat edinene yahut kan hısımlığında üçüncü (bu derece dahil), sıhri hısımlıkta bu hısımlığı meydana getiren evlenme ortadan kalkmış olsa bile üçüncü (bu derece dahil) dereceye kadar olan civar hısımlarına,

             3. Kanuni temsilcisi veya vekili bulundukları kimselere,

             ait iÅŸlerin takdir muamelelerine ve bu iÅŸler hakkında verilecek kararlara iÅŸtirak edemezler.                                                             

             Amme alacağının tahsiline engel olanlar:

             Madde 110 – Amme alacağının tahsili için hakkında takip muamelelerine baÅŸlanan borçlu kısmen veya tamamen tahsile engel olmak veya tahsili zorlaÅŸtırmak maksadiyle mallarından bir kısmını veya tamamını:

             1. Mülkünden çıkararak, telef ederek yahut deÄŸerden düÅŸürerek gerçek surette,

             2. (DeÄŸiÅŸik: 23/1/2008-5728/162 md.) Gizleyerek, kaçırarak muvazaa yolu ile baÅŸkasının uhdesine geçirerek veya aslı olmayan borçlar ikrar ederek, yahut alındılar vererek gerçeÄŸe aykırı  surette, varlığını yok eder veya azaltır ve geri kalan mallar borcu karşılamaya yetmezse altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

             GerçeÄŸe aykırı bildirimde bulunanlar:

             Madde 111 – (DeÄŸiÅŸik: 23/1/2008-5728/163 md.) 

Bu Kanuna göre istenen mal bildirimini gerçeÄŸe aykırı surette yapanlarla, yaÅŸayış tarzları mal bildirimine uymayanlar üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

             Mal edinme ve artmalarını bildirmiyenler:

             Madde 112 – (DeÄŸiÅŸik: 23/1/2008-5728/164 md.) 

Usulü dairesinde mal bildiriminde bulunduktan sonra, edinilen mallarla, her türlü mallarında, kazanç ve gelirlerinde olan artmaları 61 inci madde hükümleri gereÄŸince zamanında bildirmemek suretiyle amme alacağının tahsilini engellemiÅŸ veya zorlaÅŸtırmış olanlar bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

2506

             Amme borçlusuna ait ellerinde bulundurdukları malları bildirmiyenler:

             Madde 113 – (DeÄŸiÅŸik: 23/1/2008-5728/165 md.) 

Amme borçlusuna ait ellerinde bulundurdukları malları 55 inci maddenin son fıkrası gereÄŸince yapılan talebe raÄŸmen bildirmeyenler altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

             Ä°stenecek bilgileri vermiyenler:

             Madde 114 – Kendisine ödeme emri tebliÄŸ olunan ve malı olmadığı yolunda bildirimde bulunan amme borçluları bu bildirim ile birlikte veya bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde:

             1. En son kanuni ikametgah ve iÅŸ adreslerini,

             2. Varsa devamlı mükellefiyetleri bulunan diÄŸer tahsil dairelerini ve amme idarelerini ve bunlardaki hesap ve kayıt numaralarını bildirmek, nüfus kayıt suretini vermek mecburiyetindedirler.

             (DeÄŸiÅŸik ikinci fıkra: 23/1/2008-5728/166 md.)  Bu vazifeyi makbul bir özre dayanmadan zamanında yerine getirmeyenler elli güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

             Suçların takibi:

             Madde 115 – 110 ila 114 üncü maddelerde yazılı suçlar, alacaklı amme idaresinin o mahaldeki en büyük memurunun ihbarı üzerine Cumhuriyet Savcılığı tarafından takip olunur.

             Bu suçlar bir hükmi ÅŸahsın idare ve muamelelerini görme sırasında iÅŸlenmiÅŸ ise ceza, hükmi ÅŸahsın ortaklarından, mümessil ve vekillerinden, tasfiye memurlarından idare meclisi reis ve azasından, murakıp ve müfettiÅŸlerinden veya müstahdemlerinden muameleyi yapmış olanlar hakkında hükmolunur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son hükümler

             Kaldırılan kanun ve hükümler:

             Madde 116 – AÅŸağıda yazılı kanun ve hükümler yürürlükten kaldırılmıştır:

             1. 5 AÄŸustos 1325 tarihli Tahsili Emval Kanunu,

             2. 2 Åžaban 1327 tarihli Tahsili Emval Kanununun 11 ve 17 nci maddelerine müzeyyel fıkarat hakkındaki 18 Kanunusani 1331 tarihli kanun,

             3. 26/6/1332 tarihli Maadin Nizamnamesinin 57 nci maddesi,

             4. 19 TeÅŸrinisani 1336 tarihli ve 48 sayılı kanun,

             5. 1 TeÅŸrinievvel 1337 tarih ve 156 sayılı kanun ile 26/1/1939 tarih ve 3586 sayılı kanunun 2 nci maddesi,

             6. 20/5/1933 tarih ve 2184 sayılı kanun,

             7. 23/12/1934 tarih ve 2656 sayılı kanun,

             8. 4/7/1934 tarih ve 2560 sayılı kanunun 2 nci maddesi,

             9. 4/7/1934 tarih ve 2566 sayılı kanunun 12 nci maddesi,

             10. 23/12/1935 tarih ve 2871 sayılı kanunun 6 ncı maddesinin son fıkrası,

             11. 21/8/1940 tarih ve 3911 sayılı kanun ve bu kanunun 3 üncü maddesi ile ilga edilen suveri tahsiliyesi bir kanunu mahsus ile muayyen olmıyan tekalif ve rüsum hakkındaki 12 Kanunusani 1331 tarihli kanun,

             12. 7.6.1949 tarih ve 5432 sayılı Vergi Usul Kanununun 103 üncü maddesinin son fıkrasının (Mükellefin yapacağı vergi ödemeleri kabul olunmaz) hükmü ile 352 nci maddesi ve 377 nci maddesinin teminat olarak alınacak mallara ait hükümleri,

2507

             13. Ä°carat ve mukataatı vakfiyenin vergi ile birlikte tahsiline dair 27 Rebiulevvel 1331 tarihli kanunu muvakkat ile bu kanunu muaddil 16 Ramazan 1332 ve 26 Temmuz 1330 tarihli kanun,

             14. Kanunların, vergi, resim ve harçların tahsil gecikme zammına ve tahsil zamanaşımına mütaallik hükümleri.

             Erken Ödemede Ä°ndirim

             Ek Madde 1 – (Ek: 29/8/1996 - 4179/1 md.)

             Amme alacağının kanuni ödeme süresinden önce ödenmesinde, aÅŸağıda belirtilen indirim ve esaslar uygulanır:

             1. Erken ödemelerde indirim, ödeme tarihinden kanuni ödeme süresinin son gününe kadar, her gün için aylık % 4 oranında uygulanır.

             2. Kanuni ödeme süresinin sonunda artakalan tutarlar, erken ödeme sayılır ve diÄŸer amme alacaklarına mahsup edilinceye kadar (1) numaralı bende göre iÅŸlem yapılır. Nakden iadelerde indirim uygulanmaz.

             3. Ä°ndirim uygulanacak sürelerin hesabında bir ay 30 gün olarak kabul edilir ve ödemenin yapıldığı gün dikkate alınmaz.

             4. Bakanlar Kurulu; (1) numaralı bentte yazılı oranı sıfıra kadar indirmeye, % 8'e kadar artırmaya, amme alacaklarının nev'i ve vadeleri itibariyle farklı oranlar tespit etmeye yetkilidir. ⁽¹⁾

             5. Bu madde hükümlerinden yararlanacak amme alacaklarını nev'ileri ve dönemleri itibariyle sınırlamaya, münhasıran tahakkuk eden amme alacakları için uygulatmaya, indirimin yapılma ÅŸekli ve zamanı ile diÄŸer usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

             6. (Ek: 30/7/2003-4962/4 md.) Bu Kanunun 41 inci maddesine göre kredi kartı ve benzeri kartlar kullanılmak suretiyle komisyonsuz yapılan ödemelerde, bu madde hükmüne göre indirim uygulamasına esas alınacak ödeme tarihi, paranın alacaklı tahsil dairesi hesabına geçtiÄŸi gündür.

             Tahsili Emval Kanununa göre baÅŸlamış takipler:

             Geçici Madde 1 – Bu kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten evvel Tahsili Emval Kanununa göre baÅŸlamış takiplere ait mütaakıp muameleler bu kanunun hükümleri dairesinde cereyan eder.

             Bu kanunun neÅŸri tarihinde gecikme zammına tabi olmıyan amme alacakları:

             Geçici Madde 2 – Bu kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zamları, halen gecikme zammına tabi olmıyan muaccel amme alacaklarından bu kanunun neÅŸri tarihinde ödenmemiÅŸ olanların, neÅŸir tarihinden itibaren altı ay içinde ödenmiyenleri hakkında da tatbik olunur.

             Bu kanuna göre takip edilecek vakıf mukataa ve müecceleleri:

             Geçici Madde 3 – Vakıflar Ä°daresince tahakkuk ettirilip mükelleflerine ÅŸahsan veya bulunamadıkları takdirde ilanen, tebliÄŸ olunup da tebliÄŸ tarihinden itibaren 10 gün içinde ödenmiyen vakıf mukataa ve müecceleleri hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.

             Geçici Madde 4 – (Ek: 6/3/1962 - 40/1 md.)

             Gelir, Kurumlar, dahilde alınan istihsal, nakliyat ve banka ve sigorta muameleleri vergilerinden, 1/1/1962 tarihinde vadesi geçmiÅŸ borcu bulunanlardan 48 inci maddeye göre yaptıkları tecil talepleri bu Kanunun yürürlüÄŸe girmesinden önce reddedilmiÅŸ olanlar ile haklarında aynı madde uygulanmış bulunanların (Ä°ktisadi Devlet TeÅŸebbüsleri hariç) bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde tahsil dairesine yazı ile müracaat etmeleri ÅŸartı ile; son durumları yeniden incelenir.

——————————

(1)    Bu Madde de sözü edilen oranlar için; 8/9/1997  tarih ve 97/9942 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararına, R.G: 20/9/1997 -23116 daha önceki deÄŸiÅŸiklikler  için bu Kanunun sonundaki "ÇEŞİTLÄ° MEVZUAT Ä°LE YAPILAN DEĞİŞİKLÄ°KLER CETVELÄ°" ne bakınız.

2508

             Bu inceleme sonunda, zor durumda bulundukları anlaşılanların, bakıye borçları (Bu Kanunun ÅŸümulüne giren borçlardan 1/1/1962 tarihi ile Kanunun yürürlük tarihi arasında cebren veya rızaen tahsilat yapılmış ise taksitlendirilmek suretiyle tecil edilecek miktar borç bakıyesidir.) Maliye Bakanlığınca, 48 inci maddedeki iki yıl kaydı ile baÄŸlı olmaksızın; 1962 bütçe yılı sonunu tecavüz etmiyecek ÅŸekilde; taksitlendirilmek suretiyle münasip müddetle bir defaya mahsus olmak üzere tecil olunabilir.

             Kanunun teminat istenmesi, faiz aranması, haczedilmiÅŸ malların teminat yerine geçmesi, teminatın deÄŸiÅŸtirilmesi ve deÄŸerini kaybeden teminatın tamamlanması ile ilgili hükümleri mahfuzdur.

             Maliye Bakanlığı bu madde ile tanınan tecil yetkisini kısmen veya tamamen mahalli teÅŸkilata devredebilir.

             Tecil ÅŸartlarına riayet edilmemesi; tahsil dairesince yapılacak yazılı tebliÄŸ üzerine 15 gün içinde deÄŸerini kaybeden teminatın veya mahcuz malların tamamlanmaması veya yerine baÅŸkalarının gösterilmemesi hallerinde amme alacağı muaccel olur.

             Geçici Madde 5 – (Ek: 23/10/1962 - 85/1 md.)

             Gelir, kurumlar ve dahilde alınan istihsal vergilerinden 1/1/1962 tarihinde vadesi geçmiÅŸ bulunan sınai iÅŸletmeler borçlularından (Ä°ktisadi Devlet TeÅŸebbüsleri hariç) 48 inci maddeye göre yaptıkları tecil talepleri 40 sayılı kanunun yürürlüÄŸünden önce reddedilmiÅŸ olanlarla, haklarında mezkür madde hükmü uygulanmış bulunanlar ve geçici 4 üncü maddeye göre yaptıkları tecil talepleri reddedilmiÅŸ olanlarla, haklarında mezkür madde hükmü uygulanmış bulunanlar bu kanunun yürürlüÄŸü tarihinden itibaren bir ay içinde Maliye vergi tahsil dairelerine yazı ile müracaat etmeleri ÅŸartiyle son durumları yeniden incelenir.

             Yapılan incelemede borçlunun, mevcut sınai tesisi satılmaksızın veya sınai tesisin faaliyetinin devamına imkan bırakmıyacak veya ağır ÅŸekilde sekteye uÄŸratacak tedbirlere baÅŸ vurulmaksızın borcunu ödeyemiyeceÄŸi anlaşıldığı takdirde bir defaya mahsus olmak üzere bakiye borçları (500) bin liraya kadar (500 000 lira dahil) olanların borçları Maliye Bakanlığınca, (500) bin liradan yukarı olanların borçları Bakanlar Kurulunca (5) seneye kadar tecil olunabilir. Gerekirse taksitlerin tahsiline en çok üçüncü yıl sonunda baÅŸlanır.

             Evvelce faaliyette bulunduÄŸu halde bu kanunun yürürlüÄŸü tarihinde mali imkansızlıkları yüzünden faaliyetini tatil etmiÅŸ bulunan sınai müesseselerin bu hükümden istifadeleri, tecil muamelesinin ikmalinden itibaren en geç (6) ay içinde tekrar faaliyete geçmelerine baÄŸlıdır.

             Kanunun, teminat istenmesi, faiz aranması, haczedilmiÅŸ malların teminat yerine geçmesi, teminatın deÄŸiÅŸtirilmesi ve deÄŸerini kaybeden teminatın tamamlanması ile ilgili hükümleri mahfuzdur.

             Maliye Bakanlığı bu madde ile tanınan tecil yetkisini kısmen veya tamamen mahalli teÅŸkilatına devredebilir.

             Tecil ÅŸartlarına riayet edilmemesi, vergi tahsil dairelerince yapılacak yazılı tebliÄŸ üzerine (15) gün içinde deÄŸerini kaybeden teminatın veya mahcuz malların tamamlanmaması veya yerine baÅŸkalarının gösterilmemesi hallerinde amme alacağı muaccel olur.

             Geçici Madde 6 – (Ek: 31/1/1984 - 2975/9 md.)

             Bu Kanunun deÄŸiÅŸik 51 ve 52 nci madde hükümleri, 1/3/1984 tarihinden önce vadesi geldiÄŸi halde ödenmemiÅŸ amme alacakları hakkında da 1/3/1984 tarihinden itibaren uygulanır.

2508-1

             Geçici Madde 7 – (Ek: 26/12/1993 - 3946/5 md.)

             Bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce, bu Kanunun 3505 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi ile deÄŸiÅŸik 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca asıl addolunan alacakların tahsiline devam edilir ve bu alacaklara asıl addolundukları tarihten ödendikleri tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı tatbik edilir.

             213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan kaçakçılık, ağır kusur ve kusur cezalarından vadesi bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce olanlara gecikme zammı tatbik edilmez.

             Geçici Madde 8 – (Ek: 17/9/2004 - 5234/7 md.) ⁽¹⁾⁽²⁾          

31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, özelleÅŸtirme kapsamına alınan kuruluÅŸlar dahil 8.6.1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tâbi iktisadi devlet teÅŸekkülleri ve kamu iktisadi kuruluÅŸları ile bunların müesseseleri, baÄŸlı ortaklıkları ve iÅŸtirakleri, 18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Kanuna tâbi faaliyeti devam eden kamu bankaları, büyükÅŸehir belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri ve bunlara ait tüzel kiÅŸilerin veya bunlara baÄŸlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kiÅŸiliÄŸini haiz kuruluÅŸların, Devlete ait olan ve bu Kanun kapsamına giren borçlarına karşılık, mülkiyeti bu idarelere ait ve üzerinde herhangi bir takyidat bulunmayan taşınmazlarından merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerince ihtiyaç duyulanlar ile  29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların DeÄŸerlendirilmesi ve Katma DeÄŸer Vergisi Kanununda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanunun ek 3 üncü maddesi kapsamında deÄŸerlendirilecek olanlar, 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kanunun 6 ncı maddesine göre oluÅŸturulacak komisyon tarafından takdir edilecek deÄŸeri üzerinden, borçlu kurumun da uygun görüÅŸü alınarak bütçenin gelir ve gider hesaplarıyla iliÅŸkilendirilmeksizin Maliye Bakanlığınca satın alınabilir.⁽²⁾

Bu idarelerin satın alınan taşınmazlarının tapu iÅŸlemlerine esas olan ve yukarıda belirtilen ÅŸekilde tespit edilen deÄŸerine eÅŸit tutarda Devlete ait olan ve bu Kanun kapsamına giren borçları terkin edilir.

Bu madde hükmü, yukarıda sayılan kuruluÅŸlar dışında kalan, borcunu ödemede çok zor duruma düÅŸtüÄŸü inceleme raporu ile tespit edilen ve vergi dairelerine bu Kanun kapsamına giren borcu bulunan diÄŸer mükelleflerin (tüzel kiÅŸiliÄŸi bulunanların ortaklarına ait olanlar dahil) taşınmazları için de uygulanabilir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca belirlenir.

             Geçici Madde 9 – (Ek: 30/3/2006 – 5479/6 md.)

             Bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce, bu Kanunun 79 uncu maddesine göre tebliÄŸ edilen haciz bildirisine süresinde itiraz etmemiÅŸ olan ancak haciz bildirisinin tebliÄŸinden itibaren 79 uncu maddede düzenlenen bir yıllık dava açma süresi  geçmemiÅŸ bulunan üçüncü ÅŸahıslarca, kalan süre içinde menfi tespit davası açılabilir.

             Bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla, bu Kanun uyarınca düzenlenen ödeme emrine itiraz etmiÅŸ ve kısmen veya tamamen itirazı reddolunan üçüncü ÅŸahıslardan; menfi tespit davası açma hakkı bulunmayanlar ile takip konusu amme alacağının asıl amme borçlusu tarafından ödenmiÅŸ olması nedeniyle borçlu sıfatı sona ermiÅŸ olanlardan, bu Kanunun 58 inci maddesinin beÅŸinci fıkrası uyarınca hesaplanmış ve tahsil edilmemiÅŸ olan haksız çıkma zammının tahsilinden vazgeçilir.

–––––––––––––––––

(1) 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle bu maddenin birinci fıkrasında yer alan "31.12.2007" ibaresi "31/12/2009" ÅŸeklinde,  daha sonra 28/1/2010 tarihli ve 5951 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle “31/12/2009” ibaresi “31/12/2014” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve metne iÅŸlenmiÅŸtir.

(2) 31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “31/12/2014” ibaresi “31/12/2023” ÅŸeklinde, “genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerce” ibaresi “merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerince” ÅŸeklinde, “29.1.2004 tarihli ve 5084 sayılı Kanun” ibaresi “29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların DeÄŸerlendirilmesi ve Katma DeÄŸer Vergisi Kanununda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanunun ek 3 üncü maddesi” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

2508-2

Yürürlük:

             Madde 117 – Bu kanun 1 Ocak 1954 tarihinde yürürlüÄŸe girer.

             Yürütmeye memur olanlar:

             Madde 118 – Bu kanun hükümlerini Ä°cra Vekilleri Heyeti yürütür.

21/7/1953 TARÄ°HLÄ° VE 6183 SAYILI ANA KANUNA

Ä°ÅžLENEMEYEN GEÇÄ°CÄ° MADDELER

              1 –13/6/1963 tarihli ve 251 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

Geçici madde — Bu kanunun yürürlüÄŸe girmesinden önce mer'i 60 ıncı maddeye göre en büyük mülkiye memurunun veya tevkil edeceÄŸi zatın tasdiki ile tekemmül etmiÅŸ ve henüz infazına baÅŸlanmamış olan kararlar deÄŸiÅŸik 60 ıncı maddeye göre yeniden alınır. Ä°nfazına baÅŸlanmış olanların infazı durdurulur.

                  2 – 3/12/1988 tarihli ve 3505 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

                Geçici Madde 1 – Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar (bu tarih dahil) her bir vergi türü, vergilendirme dönemi ve vergi dairesi itibariyle miktarı 500.000 lirayı aÅŸmayan ve vadesi geldiÄŸi halde ödenmemiÅŸ olan vergiler ile bu tarih itibariyle ihtilaflı hale getirilmiÅŸ ya da dava açma süresi henüz geçmemiÅŸ olan ve miktarı 500.000 lirayı aÅŸmayan vergilerin % 30 fazlasıyla ve ihtilaf yaratmamak, yaratılmış ihtilaftan vazgeçmek kaydıyla 31.l2.1988 tarihi sonuna kadar ödenmesi halinde, ödenen bu vergilere isabet eden gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının tahsilinden vazgeçilir.

             Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce her bir vergi türü, vergilendirme dönemi ve vergi dairesi itibariyle asılları kısmen veya tamamen ödenmiÅŸ bulunan vergilere ait olan ve her vergi türü itibariyle miktarı 500.000 lirayı aÅŸmayan gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının % 30'unun 31.12.1988 tarihi sonuna kadar ödenmesi halinde, kalan % 70'inin tahsilinden vazgeçilir.

             Bu maddenin uygulanmasına ait usul ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.

             3- 22/7/1998 tarihli ve 4369 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:

             Geçici Madde 1 – 1/1/1999 tarihinden önceki vergilendirme dönemleri için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin ibare deÄŸiÅŸikliÄŸinden önceki hükmü geçerlidir.

             213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan kaçakçılık, ağır ve kusur cezalarından; vadesi 1/1/1999 tarihinden önce olup, bu tarih itibariyle ödenmemiÅŸ olanlar ile 1/1/1999 tarihinden sonra kesinleÅŸtiÄŸi halde ödenmeyenlere, vade tarihinden ödendikleri tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammı uygulanır.

           4- 4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun Geçici Maddeleri ve 27 nci Maddesi:

Geçici Madde 1 – (Ä°ptal: Anayasa Mahkemesi’nin 28/4/2011 tarihli ve E.: 2009/39, K.: 2011/68 sayılı Kararı ile.)

2508-3

             Geçici Madde 2 – 30/6/2008 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılacak müracaatlara uygulanmak üzere; Gençlik ve Spor Genel MüdürlüÄŸü, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiÅŸ olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerinin, Maliye Bakanlığına baÄŸlı vergi dairelerine ödenmesi gereken ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip edilen borçları ile sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, iÅŸsizlik sigortası primi, idari para cezaları borçları ve bunlara iliÅŸkin gecikme zammı ve gecikme cezasından oluÅŸan borçları ve 16/8/1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanuna göre alınan eÄŸitime katkı payı ve buna baÄŸlı gecikme zamlarından; bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla (ödeme süresi baÅŸlamış vadesi geçmemiÅŸ olan alacaklar dahil) vadesi geldiÄŸi halde bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla ödenmemiÅŸ olanlar 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinde aranılan ÅŸartlar çerçevesinde müracaat tarihinden itibaren 10 yılı aÅŸmamak üzere ve azami tecil süresine iliÅŸkin uygulanmakta olan tecil faizi oranının 1/6’sı dikkate alınmak suretiyle teminat alınmaksızın tecil edilebilir.

             Bu madde kapsamına giren alacakların bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine veya 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesi uyarınca tecil edilip de tecil ÅŸartlarına göre ödenmekte olanlarından, kalan taksit tutarları için borçluların birinci fıkra hükmünden yararlanmak istemeleri halinde, tecil ÅŸartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil geçerli sayılır. Kalan taksit tutarlarına verilecek sürenin hesabında ilk tecil tarihi dikkate alınır.

             Bu madde hükmünden yararlanmak üzere baÅŸvuran ve borçları bu madde kapsamında taksitlendirilen spor kulüplerinin, tecil ve taksitlendirme devam ettiÄŸi süre içerisinde, tecil müracaat tarihinden itibaren tahakkuk edecek gelir (stopaj) vergisi, katma deÄŸer vergisi ve sigorta primlerini, vade tarihlerinde yapılacak müracaatlara istinaden 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil edilenler hariç olmak üzere, bir takvim yılı içerisinde üç defadan fazla vadesinde tam olarak ödememeleri veya üç defadan fazla olmamakla birlikte takvim yılı içinde süresinde ödenmeyen bu vergi ve sigorta primlerinin gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, bunlara ait vergi cezaları ve bunlara iliÅŸkin idari para cezaları ile birlikte takvim yılı sonuna kadar ödememeleri halinde bu madde kapsamında yapılmış olan tecil ve taksitlendirme hükümsüz kalır.

             Geçici Madde 3 – T.C. Devlet Demiryolları Ä°ÅŸletmesi Genel MüdürlüÄŸünün yol bakım ve onarım giderleri karşılığı olarak 31/12/2007 tarihi itibarıyla UlaÅŸtırma Bakanlığından olan ve bu Bakanlıkça tespit edilen alacaklarına karşılık, bu Genel MüdürlüÄŸün ve baÄŸlı ortaklıklarının 31/12/2007 tarihine (bu tarih dahil) kadar vadesi geldiÄŸi halde maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla ödenmemiÅŸ ve Maliye Bakanlığına baÄŸlı vergi dairelerince takip ve tahsil edilen her türlü vergi, fon ve paylar ile vergi cezaları, bunlara iliÅŸkin gecikme zammı ve gecikme faizlerinden oluÅŸan borçlarının; merkezi yönetim bütçesinin gelir ve gider hesaplarıyla iliÅŸkilendirilmeksizin mahsup suretiyle terkin edilmesine, UlaÅŸtırma Bakanının teklifi üzerine Maliye Bakanı yetkilidir. Madde kapsamında mahsuba konu olacak borçlara 31/12/2007 tarihinden sonra gecikme zammı hesaplanmaz.

2508-4

             Geçici Madde 4 – Üniversite hastanelerinin (vakıf üniversiteleri hariç), tedavi giderleri genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri tarafından karşılanan kiÅŸiler ile 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan VatandaÅŸların Tedavi Giderlerinin YeÅŸil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanuna göre tedavi yardımı karşılanan kiÅŸilere sundukları tedavi hizmetleri karşılığı olarak, 31/3/2008 tarihinden önce (31/3/2008 dahil) düzenledikleri fatura bedellerinden, bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren iki ay içinde Maliye Bakanlığı ile varılacak mutabakat çerçevesinde tahsil edemedikleri tespit edilen alacaklarının, Maliye Bakanlığı tarafından mutabakat tarihinden itibaren bir ay içerisinde % 85’inin ödenmesi halinde geri kalan kısmı terkin edilir. Terkin edilen kısım için herhangi bir alacak ve hak talebinde bulunulamayacağı gibi genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, bu maddede yer alan ve Maliye Bakanlığı tarafından doÄŸrudan ödenmiÅŸ olan fatura bedelleri için üniversite hastanelerine ayrıca bir ödemede bulunmazlar. Bu fıkranın uygulanmasına iliÅŸkin esas ve usuller Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.

             Üniversite hastanelerinin ve SaÄŸlık Bakanlığına baÄŸlı saÄŸlık kurum ve kuruluÅŸlarının tedavi giderleri belediyeler bütçelerinden karşılanan personele sundukları tedavi hizmetleri karşılığı olarak, 31/3/2008 tarihinden önce (31/3/2008 dahil) düzenledikleri fatura bedellerinden, bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren üç ay içinde ilgili belediyeler ile düzenlenecek protokollerle tahsil edemedikleri tespit edilen alacaklarından, protokoller ile belirlenecek tutarının borçlu belediyeler tarafından protokolün düzenlendiÄŸi tarihten itibaren bir ay içinde ödenmesi halinde geri kalan kısmı terkin edilir. Bu ÅŸekilde terkin edilecek alacak tutarı protokolde belirlenen toplam tahsil edilmemiÅŸ alacak tutarının % 25’ini geçemez. Terkin edilen kısım için üniversite hastanelerince ve SaÄŸlık Bakanlığına baÄŸlı saÄŸlık kurum ve kuruluÅŸlarınca herhangi bir alacak ve hak talebinde bulunulmaz.

             Geçici Madde 5 – 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca elektronik ortamda haciz bildirisi tebliÄŸi kapsamına alınmış olan üçüncü ÅŸahıslardan, 30/9/2007 tarihinden bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar Maliye Bakanlığına baÄŸlı vergi daireleri tarafından tebliÄŸ edilen haciz bildirilerine, nezdlerinde amme borçlusunun mal, hak ve alacağı bulunmadığı veya haciz bildirisinde belirtilen tutar kadar olmadığı halde anılan maddede yer alan sürede itiraz etmemiÅŸ olanların, haciz bildirisinin tebliÄŸ edildiÄŸi tarihte amme borçlusunun nezdlerinde olan mal, hak ve alacak durumunu bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihi takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine bildirmeleri halinde, bu bildirimler anılan Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca süresinde yapılmış bildirim kabul edilir.

             Üçüncü ÅŸahısların bu madde kapsamındaki bildirimlerinin gerçeÄŸe aykırı olduÄŸunun idarece tespiti halinde, 79 uncu maddenin altıncı fıkrasında öngörülen dava açılmaksızın, haciz bildirisi ile tebliÄŸ edilen amme alacağı bu ÅŸahıslardan 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Bu madde hükmü, yeni bir bildirime gerek bulunmaksızın, 30/9/2007 ila bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar tebliÄŸ edilmiÅŸ haciz bildirilerine süresinden sonra verilmiÅŸ cevapları da kapsar.

             Bu madde kapsamındaki bildirimlerin hüküm ifade edebilmesi için madde kapsamına giren haciz bildirileri veya bu haciz bildirileri üzerine düzenlenen ödeme emirleri ile ilgili açılmış davalardan feragat edilmesi ÅŸarttır. Bu maddenin uygulamasına iliÅŸkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.

2508-5

MADDE 27 – Bu Kanunun;

             a) 6 ncı maddesi, 8 inci maddesinin (a) bendi, 8 inci maddesinin (ç) bendiyle 193 sayılı Kanuna eklenen geçici 72 nci madde hükmü ve 19 uncu maddesi yayımını izleyen ayın başında,

             b) 7 nci maddesinin (b) bendi 31/12/2007 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

             c) 8 inci maddesinin (ç) bendi ile 193 sayılı Kanuna eklenen geçici 73 üncü ve geçici 74 üncü madde hükümleri, 10 uncu maddesinin (g) bendiyle 488 sayılı Kanuna ekli 2 Sayılı Tablonun IV- Ticari ve medeni iÅŸlerle ilgili kağıtlar bölümüne eklenen (37) numaralı fıkra hükmü 1/1/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

             ç) 20, 21 ve 22 nci maddeleri 2008 yılı kazançlarına da uygulanmak üzere yayımı tarihinde,

             d) 5 ve 16 ncı maddeleri 6/6/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

             e) 12 nci maddesinin (b) bendi yayımını izleyen gün,

             f) (DeÄŸiÅŸik: 30/7/2008-5795/1 md.) 12 nci maddesinin (a) bendi ve 25 inci maddesi yayımını izleyen ikinci ayın başında, 18 inci maddesinin (a) bendi 1/1/2009 tarihinde,

             g) 9 uncu maddesinin (ç) bendi 1/7/2008 tarihinde,

             h) DiÄŸer hükümleri yayımı tarihinde,

             yürürlüÄŸe girer.

             5- 31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunun Geçici Maddesi

             GEÇÄ°CÄ° MADDE 1 - T.C. Devlet Demiryolları Ä°ÅŸletmesi Genel MüdürlüÄŸünün yol bakım ve onarım giderleri karşılığı olarak 30/4/2012 tarihi itibarıyla UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığından olan ve bu Bakanlıkça tespit edilen alacaklarına karşılık, bu Genel MüdürlüÄŸün ve baÄŸlı ortaklıklarının 30/4/2012 tarihine (bu tarih dâhil) kadar vadesi geldiÄŸi hâlde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiÅŸ ve Maliye Bakanlığına baÄŸlı tahsil dairelerince takip edilen her türlü vergi, fon ve paylar ile vergi cezaları, bunlara baÄŸlı gecikme zammı ve gecikme faizlerinden oluÅŸan borçlarının (28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında olup bu maddenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar tahsil dairesine takip için intikal etmiÅŸ olan borçları dâhil); merkezi yönetim bütçesinin gelir ve gider hesaplarıyla iliÅŸkilendirilmeksizin mahsup suretiyle terkin edilmesine, UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanının teklifi üzerine Maliye Bakanı yetkilidir. Bu kapsamda mahsuba konu olacak borçlara bu Kanunun yayımlandığı tarihten sonra gecikme zammı hesaplanmaz. Bumaddenin uygulanmasına iliÅŸkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

2509

6183 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN

MEVZUATIN YÜRÜRLÜÄžE GÄ°RÄ°Åž TARÄ°HÄ°NÄ°

GÖSTERÄ°R LÄ°STE

2510

2510-1

6183 Sayılı Kanunun ÇeÅŸitli Maddelerindeki Oran ve Miktarlarda

ÇeÅŸitli Mevzuat ile Yapılan DeÄŸiÅŸiklikler Cetveli